انواع یاقوت: بررسی و معرفی تنوع رنگی یاقوت در مناطق مختلف جهان!

یاقوت کبود و یاقوت سرخ به همراه زمرد، از باارزش‌ترین و گران‌ترین سنگ‌های قیمتی رنگی در دنیا به شمار می‌روند. یاقوت سرخ و یاقوت کبود یا سفایر (Sapphire) هر دو نوعی کروندوم معدنی شامل اکسید آلومینیوم همراه با عناصر دیگری مانند: آهن، تیتانیوم، کروم، وانادیوم یا منیزیم هستند. کروندوم قرمز با نام یاقوت سرخ شناخته می‌شود و در مقابل آن، به کروندوم آبی، زرد، بنفش، نارنجی، سبز و هر رنگ دیگر، سفایر یا یاقوت فانتزی گفته می‌شود. اگر شما هم جزو طرفداران این سنگ‌های قیمتی زیبا هستید و می‌خواهید اطلاعات بیشتری درباره آن‌ها داشته باشید، در این مقاله از تراث همراه ما باشید تا به بررسی انواع یاقوت بپردازیم.

انواع یاقوت

ترکیب شیمیایی و ساختار معدنی یاقوت سرخ و سفایر یکسان بوده و تنها وجود ناخالصی‌ها است که تعیین می‌کند یک سنگ قیمتی، یک یاقوت سرخ درخشان یا یک یاقوت کبود زیبا باشد. جای تعجب است که ناخالصی‌ها می‌توانند چنین نتایج شگفت‌انگیزی ایجاد کنند. ناخالصی‌ها باعث می‌شوند که کروندوم در طیف وسیعی از رنگ‌ها ظاهر شود و وقتی کاملاً عاری از ناخالصی‌های ایجاد کننده رنگ باشد، یک گوهر بی‌رنگ به دست می‌آید.

 

رنگ قرمز یاقوت سرخ به علت غلبه عنصر کروم در ترکیبات سنگ به وجود می‌آید و بسته به میزان کروم موجود در ترکیبات، رنگ انواع یاقوت قرمز می‌تواند از صورتی تا قرمز خونی متغیر باشد. رنگ مهم‌ترین فاکتور در تعیین کیفیت یاقوت است. طیف گسترده رنگ‌ها در یاقوت سرخ به دلیل وجود عناصری مانند: کروم و تیتانیوم به وجود می‌آید و هر چه میزان کروم موجود در سنگ بیشتر باشد، سنگ قرمزتر می‌شود.

مقادیر کمی ‌آهن و تیتانیوم می‌تواند رنگ آبی را در کروندوم ایجاد کند. نام «یاقوت کبود» برای کروندوم‌هایی استفاده می‌شود که از آبی بسیار روشن تا آبی بسیار تیره متغیر هستند. رنگ آبی می‌تواند طیف رنگی آبی مایل به سبز تا آبی مایل به بنفش را در بر بگیرد. سنگ‌های قیمتی با رنگ آبی غلیظ تا آبی بنفش، مطلوب‌ترین انواع یاقوت کبود هستند.

کروندوم‌های با کیفیت در طیف وسیعی از رنگ‌های دیگر، از جمله: صورتی، بنفش، نارنجی، زرد و سبز وجود دارند. این سنگ‌های قیمتی به «یاقوت فانتزی» معروف هستند.

به طور معمول، وقتی سفایر هر رنگ دیگری جز آبی باشد، از رنگ‌های مختلف آن برای توصیف سنگ استفاده می‌شود. به عنوان مثال، یاقوت صورتی، یاقوت زرد یا یاقوت . در نظر داشته باشید زمانی که کلمه «یاقوت کبود» به تنهایی استفاده می‌شود، فقط به سنگ آبی اشاره دارد.

یاقوت سرخ و یاقوت کبود سنگ‌های قیمتی بسیار محبوبی هستند. تقریباً هر فروشگاهی که سنگ‌های قیمتی رنگی به فروش می‌رساند، بخش بزرگی از ویترین خود را به یاقوت سرخ و یاقوت کبود اختصاص می‌دهد. یاقوت سرخ محبوب‌ترین سنگ قیمتی قرمز و یاقوت کبود، محبوب‌ترین سنگ قیمتی آبی در جهان است.

بیشتر بخوانید: تاریخچه یاقوت

یاقوت سرخ

بیشتر یاقوت‌های سرخ جهان از معادن آسیا و آفریقا استخراج می‌شوند. انواع نگین انگشتر یاقوت سرخ را معمولاً بر اساس مکان تولید و منشأ استخراج آن، دسته‌بندی می‌کنند. بر این اساس انواع مختلف یاقوت سرخ به صورت زیر هستند:

بیشتر بخوانید: راهنمای خرید انگشتر یاقوت سرخ

• یاقوت سرخ افغانستان

از قرن اول میلادی در افغانستان یاقوت سرخ استخراج می‌شده است. بیشتر معادن یافت شده در افغانستان در مناطق جگدلک و بدخشان هستند. رنگ یاقوتی که در جگدلک تولید می‌شود، از قرمز ضعیف تا غنی متغیر است. در واقع، یاقوت سرخ جگدلک دارای خصوصیاتی است که در یاقوت سرخ سایر نقاط جهان یافت نمی‌شود. به طور کلی، یاقوت قرمز افغانستان دارای رنگ قرمز روشن تا قرمز تیره است و به آن‌ها ظاهری کاملاً منحصر به فرد می‌دهد، به طوری که با شنیدن کلمه «یاقوت» خود به‌ خود به آن فکر می‌کنید.

• یاقوت سرخ آفریقایی

یاقوت سرخ برای اولین بار در شرق آفریقا کشف شد. یاقوت سرخ آفریقایی، یک سنگ مقاوم با سایه‌های قرمز زیبا است. انواع یاقوت‌ سرخ معمولاً از رنگ قرمز با سایه‌های ارغوانی تا قرمز تیره متغیر هستند و از نظر اندازه و کیفیت، انواع مختلفی دارند. بهترین رنگ یاقوت آفریقایی، رنگ قرمز کاملاً تیره است.

امروزه یاقوت در آسیا، اروپا و خاورمیانه هم یافت شده و در سایه‌های مختلف قرمز از بسیار روشن تا بسیار تیره دیده می‌شود. این باور وجود دارد که یاقوت سرخ آفریقایی به تمرکز بیشتر و حتی شادابی پوست کمک می‌کند.

بیشتر بخوانید: خواص یاقوت سرخ

• یاقوت سرخ هندی

یاقوت سرخ از گذشته‌های باستان، سنگ قیمتی محبوب هندیان بوده و تا قبل از قرن بیستم ارزش بیشتری نسبت به الماس برای آن قائل بودند. یاقوت هندی که عمدتاً در مناطقی مانند Mysore و Orissa یافت می‌شود، دارای بریدگی‌ها و رنگ‌هایی بسیار اصیل است که باعث جذابیت و ارزش بیشتر آن می‌شود.

این باور وجود دارد که در میان انواع یاقوت، یاقوت سرخ ذهن را پاک کرده و توانایی رهبری را بالا می‌برد. همچنین باعث تقویت توانایی گفتار و نوشتار می‌شود. یاقوت سرخ هند، گرچه به اندازه بعضی انواع دیگر یاقوت‌ها روشن نیست، اما رنگ قرمز عمیقی دارد که به نظر بسیاری افراد نسبت به سایه‌های قرمز دیگر ارجح است.

• یاقوت سرخ ماداگاسکار

انواع یاقوت‌ ماداگاسکار در رنگ‌هایی شامل: قرمز-نارنجی و حتی صورتی یافت می‌شوند و نیازی به حرارت برای درمان و بهسازی سنگ ندارند.

یاقوت‌های ماداگاسکار مانند سایر یاقوت‌ها بسیار ارزشمند هستند و در اندازه‌ها، برش‌ها و شکل‌های بسیار متنوعی وجود دارند. یاقوت در دو منطقه اصلی این کشور یعنی Vatomandry و Andilamena یافت می‌شود. یاقوت موجود در این دو منطقه اندکی با یکدیگر تفاوت دارند.

یاقوت سرخ منطقه Andilamena هنگامی‌که تحت عملیات حرارتی قرار می‌گیرد، بهترین عملکرد را دارد، اما در مورد یاقوت‌هایی که در منطقه Vatomandry یافت می‌شوند، چنین نیست. به علاوه، یاقوت‌های موجود در Vatomandry دارای ‌هایلایت‌هایی از رنگ‌های صورتی، نارنجی و قرمز هستند که کاملاً منحصر به فرد می‌باشند.

بیشتر بخوانید: خواص یاقوت

• یاقوت سرخ برمه نو

یاقوت سرخ برمه، نوع بسیار خوب و باکیفیت این سنگ‌ قیمتی بوده و یکی از بهترین انواع یاقوت موجود در جهان است. این یاقوت‌ به دلیل وجود مقدار زیادی کروم، رنگ قرمز عمیقی دارد. این یاقوت‌ها بیشتر در میانمار یافت می‌شوند. رنگ یاقوت برمه نو متفاوت بوده، اما معمولاً از قرمز مایل به قهوه‌ای تا قرمز خونی متغیر است. سنگ‌هایی که رنگ پرجنب‌وجوش‌تری دارند، در برمه یافت می‌شوند و یکی از انواع بسیار مورد توجه هستند.

همه یاقوت‌ها لکه‌دار هستند، اما یاقوت‌های برمه کمترین لکه را در میان انواع یاقوت دارند. اگر می‌خواهید جواهرات شامل یاقوت که بهترین کیفیت را داشته باشند خریداری کنید، یاقوت برمه‌ای هوشمندانه‌ترین انتخاب است.

محبوب‌ترین رنگ یاقوت برمه نو، قرمز شعله‌ای است که با نام خون کبوتری هم از آن یاد می‌شود و می‌تواند دارای سایه‌های صورتی یا حتی آبی مخلوط با قرمز باشد.

• یاقوت سرخ سریلانکا

تولید سالانه یاقوت سرخ در سریلانکا چندان زیاد نیست، اما همان تعداد محدود هم بسیار خیره کننده هستند. در واقع، اگر توانایی خرید یک یاقوت برمه را ندارید، یاقوت‌های سریلانکا به همان زیبایی به نظر می‌رسند. اکثر انواع یاقوت‌ سرخ سریلانکا رنگ صورتی دارند و بسیار محبوب هستند.

• یاقوت سرخ تانزانیا

یاقوت‌های موجود در تانزانیا لکه و نقص بسیار کمی ‌داشته و تمیز و چشم‌نواز هستند. یاقوت تانزانیا وقتی با دیگر انواع یاقوت مقایسه شود، کمی‌تیره‌تر است. مشاهده شده است که شدت رنگ با اندازه رابطه معکوس دارد. یعنی هر چه اندازه سنگ افزایش پیدا کند، رنگ آن شروع به کم‌رنگ شدن می‌کند. علاوه بر این، یاقوت تانزانیا در مقایسه با انواع دیگر یاقوت‌ها بسیار مقرون‌به‌صرفه است. شکل ظاهری سنگ یاقوت تانزانیا به دلیل رنگ و قیمت آن کاملاً شبیه کانی هسونیت می‌باشد.

یاقوت سرخ تانزانیا بیشتر در نواحی اطراف Songea یافت می‌شود و رنگی شبیه گارنت دارد. در حقیقت، حتی برخی از جواهرفروشان هم نمی‌توانند آن‌ها را از هم تشخیص دهند. علاوه بر این، یاقوت هر چه کوچک‌تر باشد، شدت رنگ آن کمتر و ارزشمندتر می‌شود.

بیشتر بخوانید: گران ترین انگشتر یاقوت سرخ

• یاقوت سرخ تایلند

کیفیت انواع یاقوت تایلندی بسیار بالا هستند و رنگ بسیار تیره‌ای دارند. علت تیرگی رنگ آن‌ها وجود آهن و کروم زیاد در سنگ است. برخی از یاقوت‌های تایلندی آثاری از قهوه‌ای در خود دارند، بنابراین اگر به یاقوتی با رنگ قهوه‌ای تیره برخورد کردید، احتمالاً یاقوت سرخ تایلندی است.

در حالی که یاقوت‌های برمه‌ای ارزشمندترین یاقوت‌ها محسوب می‌شوند، یاقوت‌های تایلندی دومین و با ارزش‌ترین نوع یاقوت‌ها هستند. بیشتر این یاقوت‌ها از ناحیه‌ای در جنوب بانکوک به دست می‌آیند و به آن‌هایی که رنگ قهوه‌ای یا شرابی دارند ،گاهی اوقات یاقوت‌های سیاه گفته می‌شود. این نوع یاقوت‌ها بیشتر از استان‌های ترات و چانتابوری به دست آمده و تقریباً همیشه تحت عملیات حرارتی قرار می‌گیرند.

• یاقوت سرخ ویتنام

یاقوت سرخ ویتنام کیفیتی مشابه یاقوت برمه‌ای دارد. دو منطقه اصلی که یاقوت در آن پیدا می‌شود، Nghe و Yan Bai است. اگرچه یاقوت‌های استخراج شده در ویتنام از نظر کیفیت بسیار بالا هستند، اما این کشور یک منبع غیرقابل پیش‌بینی یاقوت سرخ است، به این معنی که همیشه نمی‌توانید در آن یاقوت پیدا کنید.

بیشتر بخوانید: انواع یاقوت سرخ از نظر منشأ تشکیل

• یاقوت سرخ موزامبیک

موزامبیک یک کشور مهم در تولید یاقوت است که دارای یاقوت‌های ستاره‌ای است که در مونت پوز در قسمت شمالی کشور یافت می‌شود، اما در عین زیبایی، از کیفیت یاقوت برمه‌ای برخوردار نیستند.

یاقوت کبود

یاقوت کبود به طور کلی به عنوان یک سنگ قیمتی آبی شناخته می‌شود، اما به طرز شگفت‌انگیزی در طیف گسترده‌ای از رنگ‌ها وجود دارد. به طور کلی، هرچه رنگ از شدت و یکنواختی بیشتری برخوردار باشد، سنگ هم ارزش بیشتری دارد. بنابراین، رنگ بیشترین تأثیر را در ارزش سفایر دارد و به همین دلیل سفایر معمولاً بر اساس رنگ تقسیم‌بندی می‌شود. بر این اساس انواع سفایر عبارتند از:

بیشتر بخوانید: راهنمای خرید انگشتر یاقوت کبود

• یاقوت کبود

یاقوت کبود، محبوب‌ترین رنگ در میان انواع مختلف سفایر است و در رنگ‌هایی از آبی کمرنگ تا آبی سلطنتی یافت می‌شود. باارزش‌ترین نگین برای انگشتر یاقوت کبود، آبی مخملی تا آبی مایل به بنفش در تن‌های متوسط ​​تا متوسط ​​تیره است. یاقوت کبود کم ارزش هم ممکن است خاکستری خیلی روشن یا خیلی تیره باشد. همچنین، یک یاقوت کبود به نام یاقوت کبود Cornflower وجود دارد که به خاطر داشتن رنگ آبی زیبای گل ذرت بسیار محبوب است.

• یاقوت صورتی

وجود کروم به این یاقوت رنگ صورتی مشخصی می‌بخشد. جالب اینجاست که برخی می‌گویند یاقوت صورتی، یاقوت سبک‌تری است، زیرا عناصر کمیاب کمی‌ دارد. این نوع یاقوت‌ها به رنگ‌های مختلف از صورتی روشن تا سرخابی شدید وجود دارند. سایه‌های زنانه و ظریف این گوهر، آن را به دومین نوع سفایر از نظر محبوبیت تبدیل کرده است.

• یاقوت زرد

هیچ چیز نمی‌تواند با زیبایی لذت‌بخش و درخشان یک یاقوت زرد خیره‌کننده برابری کند. عنصر کمیاب آهن در ترکیب شیمیایی نگین انگشتر یاقوت زرد، رنگ زرد واضحی به آن می‌بخشد. یاقوت زرد در انواع طیف رنگ زرد، از زرد مایل به سبز تا زرد مایل به نارنجی متغیر است. رنگ زرد قناری این گوهر بیشتر از هر رنگ دیگری مورد علاقه‌ی علاقه‌مندان به جواهرات است.

بیشتر بخوانید: راهنمای خرید انگشتر یاقوت زرد

• یاقوت نارنجی

این نوع یاقوت، عجیب و غریب با رنگ نارنجی مانند خورشید آتشین است و در طیف وسیعی از رنگ‌ها از طلایی تیره تا نارنجی تیره وجود دارد. وجود عناصر کمیابی مانند: کروم و آهن به این گوهر سایه و جلای خیره‌کننده‌ای می‌بخشد. به علاوه، این گوهر نادر است و هیچ جایگزینی ندارد که به خاص بودن آن می‌افزاید.

• یاقوت مونتانا

این نوع یاقوت به دلیل محل تولد خود در مونتانای آمریکا نامگذاری شده است و واقعاً فریبنده است. انواع یاقوت مونتانا در طیف وسیعی از رنگ‌ها از آبی متوسط ​​تا سبز یافت می‌شود، اما رنگ سبز آبی و دودی مورد توجه‌ترین رنگ یاقوت مونتانا است. دوام، نمادگرایی و سایه روشن استثنایی، این سنگ قیمتی را به گزینه‌ای مناسب برای جواهرات در سراسر کره زمین تبدیل کرده است.

• یاقوت سبز

در سال‌های اخیر، این نوع یاقوت به دلیل سایه سبز براق و کمیاب بودن محبوبیت زیادی پیدا کرده است. وجود عنصر کمیاب آهن در ترکیبات شیمیایی آن منجر به تشکیل این رنگ دوست داشتنی شده است. نگین سبز انگشتر یاقوت با ارزش‌هایی مانند: اعتماد و وفاداری گره خورده و همین امر آن را به گزینه‌ای مطلوب برای حلقه‌های نامزدی تبدیل کرده است.

• یاقوت بنفش

یاقوت بنفش به دلیل وجود وانادیوم در ترکیبات شیمیایی به وجود آمده و سنگ ارزشمندی محسوب می‌شود. رنگ آن از بنفش مایل به قرمز تیره تا بنفش ارغوانی متغیر است. برخلاف سایر سنگ‌های قیمتی، برای یاقوت بنفش، رنگ غالب همیشه بنفش دلپذیر است. این گوهر که در طبیعت نادر است، به دلیل توانایی در ایجاد آرامش و بیداری معنوی شهرت دارد.

• یاقوت سفید

یاقوت سفید برخلاف تصور، سفید نیست، بلکه رنگ آن بی‌رنگ و شفاف است. این نوع نادر یاقوت یک کروندوم خالص است و هیچ ماده معدنی کمیابی در آن وجود ندارد. در حال حاضر، یاقوت سفید به دلیل شباهت زیاد به الماس و مقرون‌به‌صرفه بودن، در حال تبدیل شدن به یک گزینه محبوب برای حلقه‌های نامزدی است.

بیشتر بخوانید: بهسازی یاقوت

• یاقوت Padparadscha

یکی از نادرترین و زیباترین انواع یاقوت در جهان، یاقوت padparadscha است. این نام از یک کلمه سینالی مشتق شده و به معنی شکوفه‌های نیلوفر آبی است که رنگی غیر معمول دارند. طیف رنگی این گوهر در ترکیب دو رنگ صورتی و نارنجی قرار دارد. زیبایی متمایز این گوهر، همراه با رنگ چشمگیر آن، این یاقوت‌ها را به گوهری ارزشمند برای درمان ناراحتی‌های چشم تبدیل کرده است.

• یاقوت ستاره‌ای

یاقوت ستاره‌ای نامش را به دلیل یک ویژگی خاص که باعث ایجاد یک ستاره سه تا شش پرتویی روی سطح گوهر می‌شود، گرفته است. وجود ستاره روی این سنگ قیمتی یک زیبایی عرفانی به آن‌ بخشیده و طرحی بی‌نظیر را به وجود می‌آورد. اگرچه اجزای موجود در سنگ باعث ایجاد اثر ستاره‌ای می‌شوند، اما رنگ کروندوم ستاره‌ای تأثیر زیادی در ارزش آن دارد و می‌تواند بر شفافیت و رنگ ستاره تأثیر بگذارد.

تنها سنگ‌های بسیار نادر و استثنایی از نظر شفافیت و عمق، رنگ اثر ستاره‌ای را نشان می‌دهند. اگر رنگ خیلی سبک باشد، کنتراست کافی برای اشعه ستاره را ایجاد نکرده و ستاره کمتر دیده می‌شود. کروندوم ستاره‌ای تقریباً می‌تواند در همه رنگ‌ها شامل: قرمز، صورتی، آبی، سیاه، خاکستری، قهوه‌ای، بنفش یا زرد وجود داشته باشد، اما وجود آن‌ها در یاقوت‌های زرد، سبز و نارنجی غیر معمول است.

بیشتر بخوانید: تشخیص یاقوت اصل

• یاقوت رنگارنگ

این نوع در میان انواع یاقوت ترکیبی از رنگ‌های مختلف را در درون خود نشان می‌دهد. این اتفاق به دلیل پدیده تغییر رنگ رخ می‌دهد که در آن گوهر در نورهای مختلف رنگ متفاوتی را نشان می‌دهد. یاقوت رنگارنگ در زیر نور روز رنگ‌های آبی-بنفش دارد، در حالی که در زیر نور فلورسنت سایه‌هایی از بنفش ارغوانی تا بنفش مایل به قرمز بسیار قوی را به معرض نمایش می‌گذارد. برخی از یاقوت‌های تغییر نادر رنگ از سبز در نور روز به قهوه‌ای مایل به قرمز در زیر نور فلورسنت را نشان می‌دهند.

• یاقوت رنگی فانتزی

یک واقعیت کمتر شناخته شده در مورد یاقوت این است که آن‌ها تقریباً در تمام رنگ‌های رنگین کمان وجود دارند. یاقوت به رنگ‌های بنفش، ارغوانی، هلویی، نارنجی، سبز، قهوه‌ای و خاکستری یافت می‌شود. همچنین، یاقوت بی‌رنگ وجود دارد که به عنوان یاقوت سفید شناخته می‌شود. به تمام این انواع مختلف «یاقوت فانتزی» گفته می‌شود. آن‌ها در مقایسه با نمونه‌های آبی، صورتی و زرد استثنایی بوده و کمتر در دسترس هستند.

بدون هیچ شکی، یاقوت چه سرخ باشد و چه کبود، سنگ بسیار زیبا و باارزشی است که از روزگاران کهن تا به امروز محبوب همگان بوده و نفس‌ها را در سینه حبس می‌کند. در این مقاله تراث کوشیدیم اطلاعات کاملی درباره انواع یاقوت برای کسانی که شیفته این سنگ‌های قیمتی عجیب هستند و می‌خواهند در مورد آن‌ها اطلاعات بیشتری کسب کنند، فراهم کنیم.