گردنبند و آویز

تاریخچه گردنبند و آویز

تاریخچه پوشیدن گردنبند و آویز در جهان

گردنبند با طلوع تمدن بشر وجود داشته و مورد استفاده قرار گرفته است. اولین گردنبندهای تاریخ با مواد ارگانیک مختلف، مانند: استخوان، پر، گیاهان، دندان‌های حیوانات، سنگ طبیعی و صدف ساخته شده‌اند. یکی از اولین نمونه‌های شناخته شده گردنبند در کوه‌های آلپ یافت شده که گمان می‌رود بین 3400 تا4200 سال قبل از میلاد قدمت داشته باشد.

مصریان باستان انواع مختلفی از گردنبند را می‌پوشیدند. یقه‌ای که معمولاً از آن برای جشن‌های مذهبی و تشییع جنازه استفاده می‌کردند، گردنبندی بود که از مواد گرانبها ساخته شده بود. در دوران باستان، از مهره‌ها هم برای ساخت گردنبند استفاده می‌کردند. این مهره‌ها نه تنها برای تزیین مورد استفاده قرار می‌گرفتند، بلکه از مهم‌ترین کالاهای تجاری بوده و به عنوان ارز استفاده می‌شدند. با اختراع زنجیر، گردنبندهای آویز رواج پیدا کردند. مصریان، یونانیان و رومیان باستان معمولاً از گردنبند به عنوان افسون برای محافظت از خود در برابر اشرار استفاده می‌کردند.

تاریخچه پوشیدن گردنبند و آویز در ایران

ایرانیان باستان هم مانند سایر نقاط جهان از گردنبند استفاده می‌کردند. قدمت قطعات جواهراتی که باستان شناسان در محوطه‌های داخل ایران پیدا کرده‌اند، به حداقل 5 هزار سال پیش، یعنی هزاره سوم قبل از میلاد باز می‌گردد. خوشبختانه از آنجا که بسیاری از ایرانیان (به ویژه خانواده‌های سلطنتی که دارای زیور آلات زیادی بودند) همراه با جواهرات خود دفن شده‌اند، بسیاری از این اقلام به صورت یک تکه کشف شده و در بسیاری از آن‌ها گردنبند هم یافت می‌شود. اعتقاد بر این است که شهر سوخته اولین جایی است که جواهرات ایرانی در آن پیدا شده است.

درست است که در عصر هخامنشیان، بزرگ‌ترین تمدن و امپراطوری ایرانی، انواع زیورآلات و گوهرها ساخته شده، اما صنعت جواهرسازی تا زمان پادشاهان ساسانی رشد چندانی نکرد. هنرمندان عصر ساسانی بودند که تکنیک‌های جدید آموختند و طرح‌ها و الگوهای پیچیده‌تری ایجاد کردند.

انواع گردنبند و آویز

گردنبندها و آویزها دارای انواع و اقسام مختلفی هستند که در این قسمت به بررسی آن‌ها می‌پردازیم.

انواع برحسب نگین

گردنبندها و آویزها می‌توانند نگین‌دار یا بدون نگین باشند.

گردنبند و آویز نگین‌دار

گردنبندهای نگین‌دار انواعی هستند که شامل سنگ‌های قیمتی گرانبها، سنگ‌های مصنوعی، مروارید و مانند اینها هستند. سنگ‌های قیمتی گرانبهای مختلفی مانند الماس، آمیتیست، یاقوت سرخ، یاقوت کبود، تانزانیت، سیترین و زمرد وجود دارند که شما می‌توانید آن‌ها را در گردنبند خود به کار ببرید. این سنگ‌های رنگی زیبا و پرجنب‌ و جوش به دلیل ظاهر فریبنده و سبک زنده، توجه‌ را به سمت خود جلب می‌کند.

هر سنگ جواهراتی دارای معنایی است و پیامی ‌‌را منتقل می‌کند. به عنوان مثال، یاقوت سرخ به معنی عشق، یاقوت کبود به معنی صداقت و زمرد نشان دهنده وفاداری است. معمولاً سنگ‌های قیمتی داخل یک پلاک قرار می‌گیرند. انواع گردنبندهایی که سنگ‌های قیمتی را در یک پلاک زیبا نمایش می‌دهند، عبارتند از:

گردنبند Festoon: در این نوع گردنبند زنجیرهای ظریف اغلب با سنگ‌های قیمتی، مروارید و فلزات گرانبها ترکیب می‌شوند. برای اینکه این گردنبند درست بنشیند، زنجیر اصلی باید به اندازه‌ای طول داشته باشد که روی استخوان ترقوه قرار گیرد.

گردنبند lavalier: گردنبند لاوالیر در اوایل قرن بیستم به وجود آمد و شامل یک زنجیر باریک با یک آویز کوچک است که می‌تواند دارای سنگ‌های قیمتی تزیینی یا دیگر المان‌های آویزان از آن باشد.

گردنبند riviere: گردنبند ریویر دارای یک یا دو ردیف سنگ‌های قیمتی گرانبها است و اندازه سنگ‌های قیمتی می‌تواند با نزدیک شدن به سمت گیره، کوچک‌تر شود. اغلب پیوندهای گردنبند به هم نزدیک هستند، به طوری که شما نمی‌توانید آنها را ببینید. طراحی این نوع گردنبند برای تأکید بر سنگ صورت گرفته و اغلب به عنوان یک انتخاب کلاسیک برای یک رویداد رسمی ‌در نظر گرفته می‌شود.

گردنبند بدون نگین

گردنبندهای بدون نگین، مشخصاً آن‌هایی هستند که نگین نداشته و فاقد سنگ‌های قیمتی هستند. این نوع گردنبندها می‌توانند پلاک دار یا بدون پلاک باشند. از انواع گردنبندهای بدون نگین می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

گردنبند Bib: این نوع گردنبند مانند یک پیش‌بند تمام سطح سینه شما را می‌پوشاند و می‌تواند شامل انواع زنجیره‌های لایه‌ای مختلف یا یک المان بزرگ برای پوشاندن استخوان سینه باشد.

زنجیر: زنجیرها می‌توانند از طلا، نقره، تیتانیوم، مس یا هر فلز دیگری تهیه شوند. در قسمت‌های بعدی همین مقاله درباره انواع زنجیر به تفصیل توضیح داده خواهد شد.

گردنبند lariat: لاریات یک طرح گردنبند منحصر به فرد است که دارای قفل نیست. مهره‌ها یا زنجیرها یک طناب بسیار بلند را تشکیل می‌دهند که می‌توانید آن را مانند روسری دور گردن خود بپیچید و طول آن را کاهش دهید.

آویز قفل‌دار: آویز قفل‌دار نوعی آویز سنتی است که اغلب از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شود. آویز دارای یک محفظه کوچک است که می‌تواند یک عکس کوچک یا یادگاری را در خود جای دهد.

گردنبند مذهبی: گردنبندهای مذهبی معمولاً دارای آویز و پلاکی هستند که نمادی مذهبی مانند: صلیب یا نام‌های خداوند و ائمه روی آن وجود دارد.

گردنبند torque: یک نوع گردنبند فوق العاده منحصر به فرد است که در عقب باز بوده و به نقطه‌ای در جلو می‌رسد. این گردنبند سخت و محکم است و معمولاً از فلز ساخته می‌شود. صرفنظر از لباسی که می‌پوشید، گردنبند torque فوق‌العاده مدرن و شیک است.

انواع گردنبند و آویز بر حسب مخاطب

همان‌طور که گفته شد، گردنبند یکی از زیورآلاتی است که در هر دو جنس مورد استفاده قرار می‌گیرد. در واقع چیزی با نام گردنبند مردانه در مقابل زنانه وجود ندارد؛ فقط تفاوت‌های جزئی وجود دارد که باعث می‌شود گردنبندها بر حسب مخاطب دسته‌بندی شوند. سایز متناسب با استفاده کننده معمولاً چیزی است که باعث می‌شود گردنبند و آویز مردانه یا زنانه به نظر برسد.

به عبارت دیگر، به طور کلی زنجیرهای بزرگ‌تر، ضخیم‌تر و جسورانه‌تر، عموماً برای گردنبند مردانه یا گردنبند پسرانه و زنجیرهای ظریف و نازک برای گردنبند زنانه یا گردنبند دخترانه در نظر گرفته می‌شوند. اما این بدان معنی نیست که مردان نمی‌توانند گردنبند ظریف یا برعکس زنان نمی‌توانند گردنبند ضخیم و بزرگ بپوشند، بلکه صرفاً یک نام‌گذاری است و نحوه انتخاب طول و ضخامت گردنبند به سلیقه شخص مربوط است.

انواع گردنبند و آویز بر حسب نوع طرح

طرح میخک

گردنبند طرح میخک یک گردنبند زیبا و بسیار محبوب است که پلاک آن طرح گل میخک را دارد. این پلاک می‌تواند فیروزه‌کوب بوده یا از سنگ‌ها، مواد و فلزهای مختلف ساخته شده باشد. گردنبند و آویز طرح میخک با گردنبند میخک که در آن از گیاه خشک شده میخک استفاده شده است، متفاوت است.

طرح اسپرت

گردنبند اسپرت با استفاده از طرح‌های اسپرت، یک استایل خاص و متمایز ایجاد می‌کند. گردنبند و آویز اسپرت به دلیل طراحی شیک معاصر و ایجاد تعادل بین یک ظاهر طراحی سنتی و مدرن، محبوب‌ترین شکل آویز و گردنبند میان جوانان سراسر جهان هستند. این آویزها در نگین‌ها، رنگ‌ها، سبک‌ها، طرح‌ها و فلزات مختلف موجود بوده و با لباس‌های معمولی و مجلسی کاملاً هماهنگ هستند.

طرح مهره

بیش از 3500 سال است که از مهره‌ها برای ساخت جواهرات استفاده می‌شود. امروزه مهره‌ها معمولاً از پلاستیک یا نوعی اکریلیک ساخته می‌شوند. همچنین می‌توانند از مواد دیگری مانند فلز، چوب، جواهرات یا سنگ‌های قیمتی، مروارید و کریستال ساخته شوند. گردنبند مهره در اندازه‌های مختلف وجود داشته و کوچک‌ترین آن‌ها مهره دانه‌ای نامیده می‌شود.

یکی از محبوب‌ترین اشکال گردنبند مهره، طرحی است که اندازه مهره‌ها متفاوت است. دانه‌ها به تدریج با عقب رفتن به سمت گیره کوچک‌تر می‌شوند و مهره‌های بزرگ‌تر در مرکز قرار می‌گیرند. گردنبندهای مروارید اغلب از این نوع هستند.

طرح فانتزی

آویزهای فانتزی همه کاره، شیک و کلاسیک هستند و جلوه‌ای خیره‌کننده به ظاهر روزمره شما می‌دهند. آن‌ها نه تنها می‌توانند با سبک شخصی شما سازگار باشند، بلکه با لباس‌های روزمره شما هم هماهنگ می‌شوند. آویزهای فانتزی می‌توانند از هر رنگ، سنگ، فلز و طرح باشند. اگر می‌خواهید متمایز به نظر برسید، طرح‌های عجیب و غیرمعمول را انتخاب کنید. همچنین می‌توانید از طرح‌های ساده و ظریف مانند: گل، کمان، نقوش یا شکل‌های متقارن استفاده کنید. از نظر سبک و مقرون به صرفه بودن، یک انتخاب محبوب برای دوستداران مد است.

طرح قلب

گردنبند با طرح قلب یک جواهر عالی برای عشاق، نامزدها و افرادی است که می‌خواهند برای اولین بار به دوست خود هدیه دهند. همچنین یک هدیه مناسب برای جشن تولد یک دوست یا نامزدتان است. آویزهای قلب نزدیک قلب قرار می‌گیرند و پیام آن مانند این است که بگویید: «من قلبم را به قلب تو نزدیک می‌کنم.» قلب نماد سنتی عشق است و هیچ چیزی بهتر از دریافت آویز طرح قلب از محبوب نیست.

انواع آویز و گردنبند برحسب جنس

انواع گردنبند و آویز می‌توانند جنس‌های مختلفی داشته باشند. طلا و نقره رایج‌ترین فلزات قیمتی برای گردنبند هستند. گردنبندهای طلا و نقره در سایزها و طرح‌های متنوع تولید می‌شوند. غیر از فلزات گرانبها و قیمتی، از فلزات نیمه قیمتی مانند: استیل ضدزنگ، مس و بسیاری موارد دیگر هم در ساخت گردنبند استفاده می‌شود.

نکته‌ای که باید توجه داشته باشید این است که در اکثر گردنبندهای ارزان‌قیمت موجود در مغازه‌ها از فلزاتی مانند کبالت و نیکل که به شدت حساسیت‌زا هستند، استفاده می‌شود. از آنجا که گردنبند با پوست حساس سینه ارتباط دارد، توجه به این نکته هنگام خرید گردنبند ضروری است. غیر از فلزات، از مواد دیگری هم در ساخت گردنبند استفاده می‌شود. چرم یکی از قوی‌ترین مصالح گردنبند است که در عرض، بافت و رنگ‌های مختلف وجود دارد. گردنبندهای چرمی می‌توانند فانتزی یا معمولی باشند و برای تزیین آن‌ها از انواع آویز، زرق و برق و مهره استفاده می‌شود.

انواع آویز و گردنبند بر حسب مدل زنجیر

زنجیرهای فلزی را می‌توان به صورت معمولی پوشید و با همه چیز ست کرد. آن‌ها در انواع مختلف سبک و شکل موجود هستند. زنجیرهای نقره و طلا بسیار محبوب هستند و عموماً با یک آویز پوشیده می‌شوند. در این بخش به بررسی انواع گردنبند و آویز برحسب مدل زنجیر می‌پردازیم.

زنجیر فیگارو

این زنجیر گردنبند بسیار محبوب بوده و دارای الگویی متشکل از یک پیوند بلند و سپس، دو یا سه حلقه کوتاه‌تر است. این سبک بسیار ساده، شیک و مناسب برای مردان و زنان است.

زنجیر سنگاپور

طراحی زنجیر سنگاپور شیک و پیچیده است. این زنجیر از چندین بخش کوچک تشکیل شده است که برای به حداکثر رساندن قدرت به یکدیگر متصل شده‌اند. زیبایی زنجیره سنگاپور در روان بودن آن است، زیرا نمی‌توانید بگویید که پیوندها از کجا شروع شده یا در کجا پایان می‌یابند.

زنجیر طنابی

زنجیر طنابی یک نوع ساده و شیک زنجیر است که از چند قسمت فلزی که با یکدیگر کار کرده و ظاهری شبیه طناب ایجاد می‌کنند، تشکیل شده است. زنجیر طناب هم مانند زنجیره سنگاپور سیال است و به راحتی حرکت می‌کند، اما بیشتر شبیه یک طناب پیچ خورده است.

زنجیر پیچدار

زنجیر پیچدار یک زنجیر گردنبند کلاسیک است که از دنباله‌ای از پیوندهای به هم پیوسته در یک شکل و اندازه تشکیل شده است. پیوندها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که هنگام پوشیدن صاف بمانند. این طراحی بسیار محکم و مقاوم است تا نگهداری و تعمیر آن در صورت لزوم آسان باشد. این طرح در میان مردان به صورت زنجیرهای بزرگ و سنگین بسیار محبوب است.

زنجیر توپی

زنجیر توپی یک نوع منحصر به فرد و یکی از محبوب‌ترین انواع زنجیر است. این طرح شامل یک سری مهره‌های فلزی کوچک است که با اتصالات فلزی کوچک به هم متصل شده‌اند.

زنجیر گندم

زنجیر گندم، نوعی زنجیر بسیار زیبا است که با چسباندن مجموعه‌ای از پیوندهای بیضی شکل به یکدیگر در یک جهت یکسان ایجاد می‌شود. این طرح بسیار بادوام بوده و برای استفاده روزانه مناسب است.

زنجیر جعبه‌ای

این نوع زنجیره به این دلیل نام‌گذاری شده است که هر یک از حلقه‌های آن برخلاف زنجیرهای معمولی که گرد یا بیضی شکل هستند، مربع شکل بوده و از نظر ظاهری جعبه‌ای است. این شکل طراحی باعث شده است که زنجیر جعبه‌ای محکم و بادوام بوده و نگهداری از آن آسان باشد.

زنجیر مار

نام زنجیره مار از ظاهر و حرکات مار گرفته شده است. این نوع زنجیر ظاهری نیمه سفت، صاف و محکم دارد. در نگاه اول، مانند یک زنجیره جامد و بدون پیوند به نظر می‌رسد، زیرا پیوندها به دلیل طراحی هوشمندانه آن پنهان شده‌اند. این نوع زنجیر با اتصال محکم یکسری حلقه‌های کوچک بدون فاصله بین آن‌ها ساخته می‌شود، اما شکننده بوده و برای استفاده روزمره از آن باید احتیاط کنید.

نوع ساخت انواع گردنبند و آویز

گردنبند و آویز را بر اساس اینکه به چه صورت ساخته شده است، به دو دسته شرکتی و دست‌ساز طبقه‌بندی می‌کنند.

گردنبند و آویز شرکتی

این نوع گردنبند به صورت انبوه و با استفاده از قالب‌های از پیش ساخته شده تولید می‌شود. این گردنبندها برای یک کاربر خاص ساخته نشده‌اند، بلکه برای بیشتر افراد مناسب هستند.

انواع گردنبند و آویز دست‌ساز

گردنبند دست‌ساز، اغلب توسط افرادی تولید می‌شود که واقعاً از کاری که انجام می‌دهند لذت می‌برند. این جواهرات به صورت شخصی‌سازی شده و سفارشی تولید می‌شوند. کسانی که این قطعات را خریداری می‌کنند، نه تنها از داشتن و پوشیدن چنین گردنبند خاصی احساس رضایت می‌کنند، بلکه به صنعتگر هم اجازه می‌دهند به خلق چیزی که دوست دارد، ادامه دهد. این در حالی است که جواهرات ماشینی برای کسانی که در تولید آن دست دارند، اشتغال ایجاد می‌کند.

فواید و خواص گردنبند و آویز

یک گردنبند یا آویز بسته به نوع فلزی که در آن به کار رفته، دارای خواص و ویژگی‌های متفاوتی است. به عنوان مثال نقره به عنوان یک فلز دارای مزایای سلامتی قابل توجهی است که قرن‌ها در فرهنگ‌های مختلف مورد استفاده قرار گرفته است. گفته می‌شود که نقره به عنوان یک عامل ضد میکروبی قوی در مبارزه با عفونت‌ها و کمک به پیشگیری از سرماخوردگی و آنفولانزا، التیام زخم و موارد دیگر کاربرد داشته و به تنظیم حرارت داخلی و گردش خون بدن کمک می‌کند. با پوشیدن یک گردنبند یا آویز نقره می‌توان از مزایای آن بهره جست. طلا هم فواید و خواص گوناگونی دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تنظیم دمای بدن برای جلوگیری از لرز و گرگرفتگی
• تسکین علایم آرتروز
• کاهش استرس و اضطراب و بهبود سیستم عصبی و غدد درون ریز
• تقویت ایمنی با محافظت بیشتر در برابر عفونت‌ها
• بهبود سلامت پوست

اما همان‌طور که می‌دانید استفاده از طلا برای مردان در دین اسلام حرام است و خواص ذکر شده برای طلا فقط شامل زنان می‌شود.

اگر در گردنبند از سنگ‌های قیمتی هم استفاده شده باشد، می‌توان از فواید آن‌ها هم بهره برد. هر سنگ قیمتی مزایا و فواید منحصر به فرد خود را دارد که بسته به خاصیت و فایده‌ای که مدنظر شما است، می‌توانید نوع سنگ خود را انتخاب کنید.

فاکتورهای ارزش‌گذاری گردنبند و آویز

برای ارزش‌گذاری انواع گردنبند و آویز از معیارهای مختلفی استفاده می‌شود که در ادامه مقاله به بررسی آن‌ها می‌پردازیم.

بر حسب نوع نگین

اگر گردنبند یا آویز شما دارای یک سنگ قیمتی باشد، نوع سنگ به کار رفته در آن تأثیر بسیار زیادی در قیمت گردنبند دارد. به عنوان مثال سنگ‌های قیمتی گرانبها مانند الماس، یاقوت سرخ، یاقوت کبود و زمرد ارزش بسیار زیادی داشته و اگر در گردنبند یا آویز به کار روند، می‌توانند قیمت آن را بسیار بالا ببرند. قیمت گردنبند نگین‌دار بسته به نادر بودن نگین هم افزایش می‌یابد؛ به این معنی که اگر سنگ به کار رفته در گردنبند به ندرت در طبیعت یافت شود، حتی اگر جزو سنگ‌های نیمه قیمتی محسوب شود، باز هم قیمت بالایی خواهد داشت. سنگ‌های طبیعی در مقایسه با سنگ‌های مصنوعی تولید شده در آزمایشگاه بسیار گران‌تر هستند. بنابراین اگر گردنبند شما یک سنگ قیمتی طبیعی دارد، ارزش آن بسیار بالاتر است.

اندازه نگین به کار رفته در گردنبند هم تأثیر زیادی در قیمت آن دارد. به طور کلی، سنگ‌های قیمتی که در گردنبند مورد استفاده قرار می‌گیرند، معمولاً بزرگ‌تر از سنگ‌های به کار رفته در انگشتر، گوشواره و دیگر جواهرات هستند. بنابراین ارزش و قیمت بالاتری دارند. البته این موضوع همیشه صادق نیست. اگرچه وزن قیراط به طور کلی باعث بالا رفتن قیمت سنگ قیمتی و در نتیجه گردنبند می‌شود، اما در بعضی سنگ‌ها مانند الماس، تأثیر این عامل بر قیمت بیشتر بوده و در بعضی دیگر مانند زمرد کمتر است. در سنگ‌هایی مانند زمرد عوامل دیگری مانند رنگ سنگ، وضوح و تراش آن اثرگذارتر از وزن هستند.

تراش یک سنگ قیمتی برای نشان دادن بهترین رنگ سنگ و پوشاندن اجزا، تغییرات رنگ و دیگر نواقص درون آن است. اگر یک سنگ قیمتی به خوبی تراش داده و صیقل شده باشد، می‌تواند ارزش آن را به میزان بسیار زیادی بالا ببرد. به عنوان یک قاعده کلی، تراش باید متناسب و متقارن بوده و هیچ اعوجاجی نداشته باشد.

بر حسب زنجیر

آنچه برای ارزش‌گذاری گردنبند و آویز بسته به زنجیر اهمیت دارد، جنس فلز به کار رفته در زنجیر است. اگر از فلزات گرانبها شامل: پلاتین، طلای زرد، طلای سفید، طلای رزگلد یا حتی نقره در ساخت گردنبند استفاده شده باشد، قیمت آن به میزان بسیار زیادی افزایش پیدا می‌کند. اما اگر فلزات نیمه قیمتی مانند استیل ضدزنگ و کاربید تنگستن مورد استفاده قرار گرفته باشد، مقرون به صرفه‌تر است. جنس و وزن فلز به کار رفته در زنجیر، حرف اول را در تعیین قیمت گردنبند می‌زند و طرح زنجیر از اهمیت کمتری برخوردار است.

برحسب قدمت گردنبند و آویز

گردنبندهای عتیقه و قدیمی ‌همیشه نسبت به جواهرات مدرن ارزش بیشتری دارند. یکی از دلایل آن این است که جواهرات امروزی عمدتاً شرکتی هستند، در حالی که جواهرات قدیمی ‌و وینتج می‌توانند دست‌ساز باشند؛ این در حالی است که جواهرات عتیقه کاملاً با دست ساخته شده‌اند. همچنین گردنبندهای عتیقه منحصر به فرد هستند و روش‌های مدرن تولید امکان تکرار آن‌ها را ندارند. بنابراین خرید یک قطعه گردنبند عتیقه می‌تواند یک سرمایه گذاری عالی باشد.

گردنبند و آویز یکی از زیورآلاتی است که قدمتی به طول تاریخ داشته و همواره مورد توجه و استفاده بشر قرار گرفته است. این زیورآلات زیبا را می‌توانید در انواع گوناگون و با جنس‌های مختلف پیدا کنید. همچنین این زیورآلات در اندازه‌ها و مدل‌های متنوع در بازار یافت می‌شوند. گوناگونی و تنوع گردنبندها به اندازه‌ای زیاد است که هر سلیقه‌ای را راضی کرده و شما می‌توانید آن‌ها را با هر لباسی ست کنید.