زمرد از جمله سنگ‌های درخشان و شفافی است که به طور معمول در بازه رنگی سبز یافت می‌شود و درجه اصالت آن کاملاً وابسته به منشأ مصنوعی یا طبیعی آن است. این نگین که رنگ اصلی دین اسلام را به خود اختصاص داده، از منظر روایی و علمی خواص بسیاری را از آن خود ساخته است.
شاید تا به حال این سؤال برای شما پیش آمده باشد که: «آیا می‌توان به راحتی زمرد اصلی را از تقلبی تشخیص داد؟ و به طور معمول چه نگین‌هایی با نگین زمرد اشتباه گرفته می‌شود؟!» ما در تالار نمایش تراث قصد داریم ضمن تبیین تاریخچه انگشتر زمرد، انواع نگین انگشتر زمرد، انواع رکاب انگشتر زمرد، خواص علمی و معنوی زمرد، راه‌های تشخیص اصالت زمرد و ... را مورد بررسی قرار دهیم.
تاریخچه انگشتر زمرد
تاریخچه زمرد در جهان
کلمه زمرد به معنای سبز و معرب واژه یونانی «اسماراگدوس» Smaragdos است که خود آن برگرفته از یک واژه سانسکریت است. البته یونان هیچ‌گاه خاستگاه زمرد نبوده، زیرا تا کنون وجود هیچ معدن سنگ زمردی در یونان گزارش نشده است.
ولی در گذشته‌های دور، زمرد ترکمنستان از طریق عبور از جاده ابریشم به اروپا و یونان برده می‌شد و در مجسمه‌های افسانه‌ای یونان باستان مورد استفاده قرار می‌گرفت.
اما قدیمی‌ترین نوشته‌های غربی نشان می‌دهد که ارسطو یکی از طرفداران پروپاقرص استفاده از زمرد بوده است و معتقد بوده که انگشتر زمرد، آرامش بخش است و به همراه داشتن آن موجب افزایش قدرت در سخنرانی و تجارت می‌شود و همچنین در حل پرونده‌های دادرسی تأثیر مثبت و پیروزی در بردارد.
شواهد و مدارک باستان شناسی نشان می‌دهد که فروش و تجارت سنگ و نگین انگشتر زمرد، در 4000 سال قبل از میلاد حضرت مسیح در بازارهای بابِل رواج داشته است. انگشتر زمرد، دارای قدرت معنوی زیادی می‌باشد و به دلیل رنگ سبز آن در بیشتر ادیان و اقوام، سنگی مقدس و مورد احترام است. مانند دین اسلام که رنگ سبز از نشانه‌های این دین می‌باشد و حتی کلیسای کاتولیک، از آن به عنوان رنگ والا یاد کرده است.
اقوام آزتک و اینکا در منطقه آمریکای مرکزی و جنوبی، زمرد را می‌پرستیدند. در مصر قدیم نیز، زمرد نماد زندگی جاودانه و هدیه خداوند به شمار می‌رفت و مورد علاقه ملکه کلئوپاترا بوده است. تا آنجا که اولین معادن سنگ زمرد در کنار کوه‌های سیکائیت در شمال دریای سرخ و به نام معادن کلئوپاترا یافت شده است.
امروزه بیشترین معادن و تولید آن در جهان، متعلق به کشور کلمبیا می‌باشد و بالاترین درجه کیفیت را داراست. همچنین زمرد‌های باکیفیتی نیز در کشورهای زامبیا، برزیل، زیمباوه، ماداگاسکار، هندوستان، پاکستان، افغانستان و روسیه تولید و به بازار عرضه می‌گردد.
امروزه بهترین سنگ زمرد مربوط به کلمبیا می‌باشد و مشهورترین سنگ‌های زمرد دنیا در بانک مرکزی کلمبیا نگهداری می‌شود.
تاریخچه زمرد در اسلام
همانگونه که قبلا هم بیان شد، رنگ سبز، رنگ رسمی دین اسلام بوده و در این دین به دلیل رنگ سبز زمرد قداست و احترام وجود دارد. احادیث و روایات متعددی از پیامبر و ائمه در توصیف انگشتر زمرد و خواص آن وجود دارد که همگی دلالت بر استفاده و اهمیت این انگشتر در اسلام می‌نماید.
در حدیثی از حضرت رسول اکرم (ص) آمده است که دست کردن انگشتر زمرد موجب رفع فقر می‌شود. در روایتی دیگر از کلام امیرالمومنین (ع) نقل شده که در دست داشتن انگشتر زمرد باعث آسانی و گره‌گشایی از کارها می‌گردد. همچنین امام هشتم شیعیان می‌فرمایند که در دست داشتن انگشتر زمرد، فقر را به ثروت تبدیل می‌کند.
تاریخچه زمرد در ایران
سرزمین ایران به لحاظ تاریخی مهد هنر بوده و وجود زندگی شاهانه در این سرزمین، باعث شده به جواهرات و سنگ‌های قیمتی توجه ویژه‌ای شود. با نگاهی به کاوش‌های باستان‌شناسی در سال‌های متمادی و جواهرات و زیورآلاتی که در شرق ایران و منطقه سیستان و بلوچستان یافت شده، به علاقه و توجه ایرانیان به انگشتر زمرد و سایر جواهرات پی می‌بریم.
نام اصلی زمرد در ایران، دوال یا دوبال است. معادن اصلی سنگ زمرد در ایران در جنوب کرمان و در منطقه اسفندقه به نام باغ برج کرمان می‌باشد. افراد و مردم محلی این منطقه، سنگ زمرد را جمع‌آوری کرده و آن را به واسطه‌ها می‌فروشند و سپس به خارج از کشور ارسال می‌شود.
انواع نگین انگشتر زمرد
نگین انگشتر زمرد با منشأ طبیعی
سنگ انگشتر زمرد دارای ناخالصی است و وجود همین ناخالصی‌ها به شناخت سنگ انگشتر زمرد طبیعی اصل از نوع مصنوعی آن کمک زیادی می‌کند. انواع سنگ زمرد عبارتند از:
-
زمرد سبز برزیلی
همانطور که از نامش پیداست، این زمرد در معادن کشور برزیل به وفور یافت و استخراج می‌شود که به آن تورمالین سبز (Brazilian Tourmaline) نیز گفته می‌شود. نکته قابل توجه اینکه، سنگ زمرد برزیلی امروزه در معادن آفریقا استخراج می‌گردد.
-
زمرد چشم گربه‌ای
نام این سنگ زمرد برگرفته از حالتی است که شبیه به چشم گربه است و به همین دلیل به این نام معروف شده است. این نوع از سنگ زمرد بسیار نادر و کمیاب می‌باشد. به این سنگ، دم اژدها نیز گفته می‌شود.
-
زمرد سبز تراپیچ
زمرد سبز تراپیچ از معادن کلمبیا استخراج می‌گردد. این نوع زمرد دارای شکل و حالتی ستاره‌ای شکل است که به آن زمرد سبز ستاره‌ای نیز گفته‌اند.
-
زمرد زامبیایی
کشور زامبیا در آفریقا، محل اکتشاف و استخراج این نوع از سنگ انگشتر زمرد است. رنگ و شفافیت خاص این نوع زمرد، موجب کیفیت بالا و معروفیت این سنگ شده است. در هر حال، بهترین و با کیفیت‌ترین نوع سنگ زمرد در جهان، مربوط به معادن کلمبیا می‌باشد.
نگین انگشتر زمرد با منشأ مصنوعی
ویژگی خاص سنگ‌های زمرد اصل کلمبیایی باعث شده، سنگ‌های تقلبی زیادی به بازار عرضه و به جای سنگ انگشتر زمرد اصل به فروش برسند. در زیر چند نمونه از سنگ زمرد مصنوعی را بررسی می‌کنیم:
زمرد چتم
این سنگ در کارخانه‌ای با همین نام و به شیوه حرارتی و همجوشی تولید و عرضه می‌گردد.
زمرد ژیلسون
این نوع سنگ زمرد مصنوعی، به روش حرارتی و آزمایشگاهی تولید و عرضه می‌گردد.
زمرد لش لایتنر
در این روش، یک لایه نازک از زمرد، بر روی یک بریل زینتر و همجوش مشاهده می‌شود.
انواع رکاب انگشتر زمرد
طرح و مدل رکاب انگشتر نقره در جذابیت و زیبایی یک انگشتر زمرد اثر فوق‌العاده‌ای دارد. به همین دلیل هنرمندان و طراحان، مدل‌های مختلفی را برای رکاب انگشتر طراحی کرده‌اند که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم.
رکاب انگشتر زمرد مردانه
-
رکاب شیخ احمد زنجان
یکی از قدیمی‌ترین انواع رکاب انگشتر زمرد، رکاب انگشتر شیخ احمد زنجان می‌باشد. همانطور که از نامش پیداست نام این رکاب از نام سازنده و طراح اولیه آن که اهل شهر زنجان بوده است گرفته شده و هم اکنون نیز در شهر زنجان و توسط هنرمندان مختلفی ساخته می‌شود.
-
رکاب شیخ احمد ملیله
ملیله کاری یکی دیگر از هنرهای صنعتگران و هنرمندان توانای شهر زنجان می‌باشد. این هنرمندان و انگشترسازان برای تهیه و عرضه انگشتر زمرد، هنر ملیله کاری را با خوش ذوقی فراوانی با رکاب شیخ احمد ترکیب و تلفیق کرده‌اند و رکاب زیبای شیخ احمد ملیله را خلق کرده‌اند.
-
رکاب چنگ
یکی از معروف‌ترین و رایج‌ترین مدل رکاب انگشتر زمرد، رکاب چنگ است. این رکاب به دلیل طراحی چنگ‌هایی که نگین انگشتر زمرد را دربرگرفته، حس قدرت و نیرومندی به انسان می‌دهد و همانند یک حمایتگر قوی برای نگین انگشتر عمل می‌کند. این رکاب در مدل‌های تک چنگ، دو چنگ، سه چنگ و چهار چنگ ساخته و عرضه می‌گردد.
رکاب فیلی
رکاب فیلی یکی از ساده‌ترین رکاب‌ها ولی در عین حال دارای زیبایی خاصی است که به انگشتر زمرد، جلوه و نمای زیبایی داده است. این رکاب، پایه و بستر اصلی برای طراحی سایر رکاب‌های نقره انگشتر زمرد است.
رکاب ریزدیش
رکاب ریز دیش نیز یکی دیگر از جلوه‌های هنرمندی طراحان و نقره‌سازان اهل آذربایجان است که رکابی اصیل و زیبا برای نگین ارزشمند انگشتر زمرد طراحی و خلق کرده‌اند.
این رکاب بی‌نظیر توسط محمد سادات طراحی و هنرنمایی شده است. این رکاب نقره نیز حس قدرتمندی و محافظت از انگشتر زمرد را به روح و روان آدمی منتقل می‌کند.
رکاب هشت ترک
رکاب هشت ترک یکی دیگر از رکاب‌های زیبای سرزمین ایران و از هنرنمایی‌های انگشترسازان تهران (این شهر پر راز و رمز) است. این رکاب که بسیار شبیه رکاب چنگ می‌باشد، به نگین سبز انگشتر زمرد جلوه خاصی داده و به همین دلیل است که بیشتر انگشترسازان از این رکاب برای نگین‌های جواهرات استفاده می‌کنند.
رکاب ناودانی
وقتی یک هنرمند و نقره‌تراش، هنر را با خلاقیت خود تلفیق می‌کند، رکاب ناودانی خلق می‌گردد. استاد حسن جدی، هنرمند نقره‌تراش تبریزی، با تراش و اره‌کاری روی رکاب فیلی، این رکاب زیبا را برای انگشتر زمرد طراحی کرده است.
رکاب دوره تاپان یا گوار سر زلفی
هنرمندان انگشترساز تبریزی، بار دیگر هنرمندی خود را به رخ صنعت نقره‌تراشی کشیده‌اند. این بار پیچش موی یار را به عاریه گرفته‌اند تا با گردشی به دور رکاب، از نگین انگشتر زمرد محافظت و رکاب منحصر به‌فرد دوره تاپان که به گوار سرزلفی نیز شهرت گرفته را خلق کنند.
رکاب شکوفه
رکاب شکوفه از رکاب‌های مورد استفاده برای انگشتر زمرد است که بر روی رکاب فیلی ساخته می‌شود. بر روی این رکاب اره‌کاری‌های هنرمندانه‌ای صورت می‌گیرد که وقتی با نگین زمرد تزیین می‌شود، دنیایی از هنر به نمایش در می‌آید.
رکاب شیاری انگشتر زمرد
وقتی بر روی رکاب فیلی، شیارهایی به صورت کاملاً هنرمندانه ایجاد شود، رکاب شیاری خلق می‌گردد که با نگین زمرد، یکی از شاهکارهای هنر نقره‌تراشی خودنمایی می‌کند و انگشتر زمرد بر دستان هر فردی اعتبار می‌آفریند.
رکاب حصیری
اهالی هنر در آذربایجان، با طراحی طرح حصیر بر روی رکاب فیلی، مجدداً رکابی بی‌نظیر برای انگشتر زمرد خلق کرده‌اند که چشم هر بیننده‌ای را مسحور خود می‌کند.
رکاب چهار اشک طاووسی
رکاب چهار اشک طاووسی، با داشتن چهار طرح اشک در چهار طرف نگین انگشتر زمرد، حکم نگاهبانی با چشمان باز برای حفاظت و صیانت از نگین زمرد دارد.
رکاب جواهری
یکی از برجسته‌ترین اساتید هنر نقره تراشی، استاد مجید گنجی اهل زنجان است که رکاب جواهری را به دنیای عاشقان و علاقه‌مندان سنگ‌های قیمتی خصوصاً انگشتر زمرد معرفی کرده است.
رکاب خورشیدی
آخرین رکاب مورد بررسی در این مقاله، رکاب خورشیدی است که بر روی رکاب فیلی طراحی و اجرا می‌گردد.
رکاب انگشتر زمرد زنانه
-
رکاب ساده و صاف
رکاب ساده، در عین سادگی دارای زیبایی خاصی است. این رکاب، صاف و یکدست است. به دلیل ساده بودن آن از اولین رکاب‌های انگشتر تخت و همسطح به شمار می‌رود. رکاب ساده انگشتر زمرد، بیشتر توسط خانم‌های میانسال و برای استفاده مداوم و روزمره استفاده می‌شود.
-
رکاب پایه‌دار
رکاب پایه‌دار انگشتر زمرد زنانه، یکی از رکاب‌های بسیار زیبا و چشم‌نواز می‌باشد. نگین این انگشتر در مرکز رکاب قرار گرفته و همچون یک تاج زیبا خودنمایی می‌کند. این رکاب دارای دو نوع پایه کوتاه و بلند می‌باشد.
-
رکاب دو شاخ
رکاب دو شاخ انگشتر زمرد زنانه، دارای حلقه‌ای از هر دو طرف می‌باشد که از قسمت میانه آن به دو قسمت تقسیم می‌شود و سپس نگین یا سنگ روی آن قرار می‌گیرد. در این نوع رکاب، دو طرف انگشتر به شکل حرف وی (V) از پهلو شکافته شده است.
-
رکاب موج‌دار
رکاب موج‌دار انگشتر زمرد زنانه، سبکی زیبا و چشمگیر در بین انواع رکاب‌های انگشتر است. این نوع رکاب با طرحی موج‌دار در دو طرف رکاب به شکل موج، بالا و پایین نگین را در بر می‌گیرد.
فواید و خواص انگشتر زمرد
خواص زمرد از منظر روایی
در مورد خواص انگشتر زمرد باید گفت از آنجا که در دست داشتن انگشتر در اسلام و خصوصاً در مذهب تشیع یک عمل مستحب مؤکد محسوب می‌شود، روایات و احادیث زیادی نیز درباره آن از ائمه اطهار منقول است.
در روایتی آمده است که پیامبر گرامی اسلام می‌فرمایند:
«دست کردن انگشتر زمرد، فقر و تنگدستی را از بین می‌برد.»
حضرت امیرالمومنین (علیه‌السلام) فرموده‌اند:
«در دست داشتن انگشتر زمرد باعث آسان شدن و گره‌گشایی کارها می‌شود.»
در روایت دیگری از امام هشتم شیعیان حضرت امام رضا (علیه‌السلام) نقل شده است:
«به دست داشتن انگشتر زمرد فقر را به ثروتمندی تبدیل می‌کند.»
خواص زمرد از منظر علمی
سنگ انگشتر زمرد از جمله سنگ‌های دارای انرژی محسوب می‌گردد که دارای خواص فراوانی است. این سنگ برای افرادی که دارای بیماری زمینه‌ای صرع می‌باشند یا به صورت موروثی، احتمال بروز بیماری صرع در آن‌ها زیاد باشد، بسیار مؤثر بوده و این افراد را از ابتلای به این بیماری ایمن می‌کند.
یکی از خواص بسیار مهم سنگ انگشتر زمرد ایجاد تعادل در سیستم عصبی انسان می‌باشد و برای جلوگیری از حمله‌های عصبی و سردردهای عصبی بسیار با اهمیت و مؤثر است. به همین دلیل در درمان افرادی که مبتلا به بیماری پارکینسون هستند، کاربرد زیادی دارد.
همراه داشتن انگشتر زمرد و قرار دادن آن بر روی چاکرای قلب در درمان بیماری‌های قلبی، گرفتگی رگ‌ها، بیماری‌های خونی، درمان ضعف عضلات قلب، تپش قلب و تقویت قلب مؤثر و قابل استفاده است.
از خواص دیگر سنگ زمرد که درباره آن بسیار تأکید شده است، اثر آن بر روی دستگاه گوارش است. گذاشتن این سنگ بر روی چاکرای خورشیدی، نه تنها مجاری کیسه صفرا را پاک می‌کند، بلکه سبب تقویت معده شده و زخم معده را درمان می‌کند. همچنین عمل زایمان در زنان باردار را تسهیل می‌کند.
به طور کلی، سنگ زمرد دارای دو نیروی انرژی‌بخش و آرامبخش است و موجب تسکین دردهای ناحیه ستون فقرات و عضلات گردیده و برای کاهش این دردها، قرار دادن این سنگ بر روی موضع دردناک و ماساژ دادن با آن مفید می‌باشد.
روش‌های شناسایی نگین انگشتر زمرد اصل
سنگ زمرد از جمله سنگ‌های ارزشمند، گرانقیمت و زیباست که هر فردی خصوصاً خانم‌ها علاقه دارند حتی تکه کوچکی از آن را با خود همراه داشته باشند. ولی مشکلی که اکثر افراد دارند، تشخیص سنگ اصل از مدل تقلبی آن است.
البته باید خاطر نشان کرد که سنگ مصنوعی انگشتر زمرد، سنگ فاقد ارزش و قیمت نیست، مشکل اصلی زمانی است که فروشنده، سنگ مصنوعی و تقلبی را به جای سنگ اصلی و طبیعی به فروش می‌رساند.
برای تشخیص دقیق و مطمئن زمرد اصل از غیر اصل، مشورت با یک فرد خبره و سنگ‌شناس مفید است. ولی در ادامه مواردی گفته می‌شود که می‌تواند در تشخیص آن کمک شایانی کند.
- سنگ انگشتر زمرد اصل و طبیعی، دارای خلل و فرج و ترک‌های ریزی می‌باشد. لذا اگر فروشنده انگشتر زمرد به شما پیشنهاد داد که در آن این ترک‌های ریز وجود نداشت، احتمال اینکه آن سنگ مصنوعی باشد، بسیار زیاد است.
- از آنجا که سنگ زمرد اصل، شفافیت بالایی ندارد، چنانچه روی سطح آن را با روغن تمیز نمایید، شفافیت بیشتری پیدا می‌کند، ولی در سنگ زمرد مصنوعی، در هنگام مالیدن روغن روی سطح آن، به شفافیت سنگ اضافه نمی‌شود و تغییری حاصل نمی‌گردد.
- یکی دیگر از راه‌های تشخیص زمرد اصل از غیر اصل، آزمایش میزان انتقال درجه گرمایی زمرد است. معمولاً زمرد از درجه انتقال گرمایی بالایی برخوردار است و به همین دلیل، چنانچه رطوبت دهان خود را از طریق «ها» کردن به سطح زمرد، منتقل کنید، بلافاصله این رطوبت محو و ناپدید می‌گردد، ولی در سنگ زمرد مصنوعی، این دفع رطوبت ممکن است چندین ثانیه طول بکشد.
- نور خورشید یکی دیگر از راه‌های تشخیص زمرد اصل از غیر اصل می‌باشد. سنگ زمرد سبز رنگ است، ولی وقتی در مقابل نور خورشید قرار می‌گیرد، هیچ‌گونه بازتاب رنگی از خود ساطع نمی‌کند. در مقابل سنگ زمرد مصنوعی نیز به رنگ سبز است، ولی در مقابل نور خصوصاً نور خورشید، از خود یک طیف رنگین کمانی از نورهای مختلفی را انعکاس می‌دهد که می‌توان از غیر اصل بودن سنگ انگشتر زمرد مطمئن شد.
بررسی سختی نسبی زمرد
درجه سختی سنگ زمرد عددی در بازه 5/7 تا 8 است که تقریباً درجه سختی بالایی به شمار می‌رود و از سنگ عقیق سخت‌تر است. به همین دلیل از نظر خراشیدگی و تراش روی آن مقاومت بیشتری دارد.
در مقابل، وجود شکاف‌های متعدد و خلل و فرج‌های زیاد در سنگ زمرد، شکنندگی آن را افزایش داده و سنگ‌تراشان را برای تراش روی این سنگ را با مشکلاتی روبرو می‌کند. به همین دلیل، جواهرتراشان حرفه‌ای، نوعی تراش خاص را برای این سنگ ابداع کرده‌اند که به آن تراش زمردی یا تراش چهارگوش نیز می‌گویند.
این مدل تراش که در دسته طرح‌های تراش پلکانی قرار دارد، نه تنها باعث زیبایی جواهرات ساخته شده با این سنگ می‌شود، حتی بر مقاومت آن در مقابل انواع فشار می‌افزاید.
نوع دیگری از تراش سنگ زمرد وجود دارد که به آن دامله گفته می‌شود. در این روش سنگ زمرد به صورت نیمکره با قاعده دایره‌ای شکل یا بیضی شکل تراشیده می‌شود. این نوع تراش بیشتر برای ساخت انگشتر زمرد استفاده می‌شود.
بررسی طیف رنگی زمرد
یکی از چهار پارامتر تشخیص و توصیف سنگ‌های قیمتی، رنگ آن سنگ است. این ویژگی درباره سنگ انگشتر زمرد، اهمیت بسیار بالاتری دارد. سنگ زمرد همانگونه که از نامش پیداست، به رنگ سبز آن شناخته می‌شود.
از نظر ترکیبات شیمیایی و کانی شناسی، دارای فرمولی از بریلیوم، آلومینیوم و سیلیکات می‌باشد که به همراه آکوامارین آبی، مورگانیت صورتی، هلیودور طلایی و بریل به رنگ سبز خیلی روشن و اصطلاحاً رنگ سبز پریده می‌باشد.
البته بریل خالص، دارای خاکدانه بی‌رنگ می‌باشد، ولی با اضافه شدن مقادیر ناچیز و کمی از کروم و وانادیوم، رنگ سبز خیره‌کننده زمرد حاصل می‌گردد.
همین ترکیبات شیمیایی سنگ زمرد، باعث شده تا طیف زیبایی از رنگ‌های سبز تا سبز مایل به سیاه یا سبز تیره، سبز مایل به روشن و سبز مایل به زرد را به وجود بیاورد.
شاید بتوان گفت، بهترین سنگ زمرد مربوط به معادن کلمبیا باشد که به رنگ سبز متمایل به آبی و درخشان‌تر است. همچنین سنگ زمرد برزیلی که به رنگ سبز روشن می‌باشد از دیگر سنگ‌های زمرد خیره‌کننده است.
نگین‌های قابل اشتباه با نگین انگشتر زمرد
در بسیاری از موارد به دلیل نزدیکی ترکیبات شیمیایی و ظاهری سنگ زمرد با سنگ‌های تورمالین، زبرجد و گارنت، این سنگ‌ها را به اشتباه، زمرد می‌نامند. در زیر خلاصه‌ای از این سنگ‌ها آورده شده است تا تفاوت آن‌ها را با یکدیگر بهتر بشناسیم.
تورمالین
تورمالین سنگی است با درجه سختی نزدیک به سنگ انگشتر زمرد با درجه نزدیک به 5/7 و به رنگ‌های مختلفی که باعث شده تا با سنگ زمرد اشتباه گرفته شود. همین نزدیکی این سنگ‌ها به یکدیگر، باعث شد تا در سال 1554 میلادی که محققین اروپایی برای یافتن سنگ زمرد به برزیل رفته بودند، سنگی را پیدا کنند که بسیار شبیه زمرد بود.
بعدها به تفاوت آن سنگ با زمرد پی بردند. این سنگ جدید، تورمالین نام داشت. طیف رنگی تورمالین مانند سنگ انگشتر زمرد، از سبز روشن تا سبز تیره و سبز مایل به زرد می‌باشد. البته برخی از انواع تورمالین نیز به رنگ‌های قرمز، صورتی و قهوه‌ای نیز وجود دارد.
معادن سنگ تورمالین در جهان در کشورهای برزیل، سریلانکا، آنگولا، استرالیا، هند، تانزانیا، روسیه، آمریکا، سوییس و تایلند وجود دارد. در ایران نیز در منطقه خاش سیستان و بلوچستان، بروجرد، الیگودرز و سنندج یافت می‌شود. به انواع تورمالین سبز رنگ، سنگ زمرد برزیلی نیز گفته می‌شود.
زبرجد یا پریدوت
سنگ زبرجد یا پریدوت از جمله سنگ‌هایی است که با سنگ انگشتر زمرد اشتباه گرفته می‌شود. ریشه این اشتباه مربوط به رنگ متمایل به سبز این سنگ است تا آنجا که به سنگ سبز درخشان زبرجد، زمرد شب می‌گفته‌اند. شدت رنگ سبز سنگ زبرجد بستگی به میزان آهن موجود در ساختار بلورین آن دارد.
زبرجد یا پریدوت، سنگی است شفاف از خانواده الیوین و با سختی حدود 7 که مقادیر زیادی از کانی‌های سیلیکاته سرشار از آهن، آن را تشکیل داده است. این سنگ در ساختار شهاب سنگ‌ها وجود دارد. در سال 2003 دانشمندان، این سنگ را در کره مریخ کشف کرده‌اند.
منابع و ذخایر این سنگ در اکثر مناطق جهان قرار دارد. قدیمی‌ترین سنگ زبرجد در دریای سرخ و 300 کیلومتری اسوان (Aswan) پیدا شده است. پراکندگی جغرافیایی آن، در استرالیا، برمه، چین، مصر، مکزیک، نروژ، سریلانکا، ویتنام و آمریکا در ایالت‌های آریزونا، نیومکزیکو و هاوایی می‌باشد. همچنین در پاکستان در غرب کوه‌های هیمالیا در ارتفاع 15 هزار فوتی به وفور یافت می‌شود.
گارنت
نوعی از سنگ گارنت به نام یوواروویت، به دلیل رنگ سبز آن، همیشه با سنگ انگشتر زمرد اشتباه گرفته می‌شود. رنگ سبز این نوع گارنت به دلیل وجود عنصر کرومیوم می‌باشد. منابع آن در فنلاند، ایتالیا، روسیه، ترکیه، آمریکا و آفریقای جنوبی پراکنده است.
قیمت انگشتر زمرد
قیمت برحسب جنس فلز رینگ انگشتر
همانطور که می‌دانید، انگشتر یکی از مهمترین انواع زیورآلاتی است که هم برای آقایان و هم برای خانم‌ها کاربرد و محبوبیت زیادی دارد. هر انگشتر از دو بخش حلقه فلزی و نگین انگشتری تشکیل می‌گردد. مانند انگشتر زمرد که از نگین زمرد و حلقه نگه دارنده آن تشکیل شده است.
در نتیجه بخش مهمی از قیمت هر انگشتر، جدا از نگین آن، مستقیماً مربوط به حلقه آن می‌شود. این حلقه می‌تواند از جنس‌های متفاوتی باشد که هر کدام دارای ارزش متفاوتی است. مهمترین و گران‌قیمت‌ترین حلقه‌ها مربوط به جنس طلا می‌شود.
جنس طلای انگشتر زمرد، علاوه بر گرانی آن، به دلیل ارزش افزوده‌ای که در طی دوره‌های مختلف می‌تواند داشته باشد، در بسیاری از مواقع جنبه سرمایه‌گذاری نیز پیدا می‌کند.
از طلا، با وجود گرانی و ارزش بسیار زیاد و نیز زیبایی خیره‌کننده‌ای که دارد، افراد سنتی استقبال بیشتری از آن می‌کنند، در حالی‌که برخی از جوانان، ممکن است از سایر فلزات قیمتی که بیشتر جنبه فانتزی دارد استفاده کنند که می‌تواند هم به دلیل قیمت پایین‌تر این فلزات و هم به دلیل تنوع‌طلبی جوانان باشد.
نوع دیگر جنس فلز رینگ انگشتر، طلای سفید است که در عین سادگی، زیبا و بادوام است. طلای سفید از جنس طلای خالص می‌باشد که با آلیاژهای مختلفی از جمله پالادیوم و نقره ترکیب شده و با فلزی به نام رودیوم پوشانده می‌شود که باعث درخشش و جلوه زیبای انگشتر زمرد می‌شود.
جنس دیگر فلز انگشتر، پلاتین یا پلاتینیوم است که دارای ارزش بسیار بالایی بوده و بر قیمت تمام شده انگشتر زمرد اثرگذار می‌باشد.
نوع آخر جنس رینگ انگشتر زمرد، نقره است که هم در بین آقایان و هم در بین خانم‌ها عمومیت و مقبولیت بسیار زیادی دارد و هم افراد سنتی و هم جوانان از آن استقبال می‌کنند.
انگشتر نقره، علاوه بر زیبایی، از درخشش و دوام بالایی برخوردار است و همچنین قیمت مناسب‌تری نسبت به سایر فلزات قیمتی دارد.
قیمت بر حسب رنگ نگین انگشتر
یکی از شاخص‌های تعیین قیمت انگشتر زمرد، رنگ نگین انگشتر زمرد می‌باشد. به طوری که رنگ سبز تیره آن با ارزش‌ترین نوع است. همچنین میزان شفافیت این سنگ قیمتی، در تعیین قیمت آن تأثیر زیادی دارد.
البته وجود ناخالصی و لکه‌های ریز در انگشتر زمرد، موضوعی طبیعی و قابل صرفنظر کردن است. در واقع اگر چنین ناخالصی‌ها در زمرد وجود نداشته باشد، اصل بودن آن مشکوک و نهایتاً در قیمت آن مؤثر خواهد بود.
با این وجود، اگر یک انگشتر زمرد به رنگ روشن، ولی شفاف‌تر داشته باشید، بسیار گران‌تر از انگشتر زمرد تیره، ولی کدرتر می‌باشد.
در پایان باید به این نکته اشاره کرد که سنگ‌های قیمتی که به واسطه رحمت الهی و از دل طبیعت به بشر هدیه داده شده است، در فرهنگ‌ها و تمدن‌های مختلف، نگاه‌های متفاوتی را به خود معطوف کرده است. برخی، توسط افراد عادی جوامع و برخی دیگر توسط سلاطین و پادشاهان، اهمیت و جایگاه متفاوتی را تجربه کرده است.
این موضوع که این سنگ‌ها چه خواص درمانی دارند، بستگی کامل به برداشت‌های فرهنگی هر جامعه دارد. ولی نقطه اشتراک همه ملل و جوامع در استفاده از این سنگ‌ها، به صورت یک کالای زینتی و از منظر زیبایی‌شناسی به هیچ وجه قابل انکار نیست.
هنرمندان با خلاقیت هنری سرشاری که دارند، به این مواهب الهی، روح و احساس می‌دهند و زیبایی را به مرحله کمال می‌رسانند.
جهت مطالعه دقیق‌تر و کامل‌تر درباره انگشتر زمرد، به مقالات ذیل مراجعه کنید.
راهنمای خرید انگشتر زمرد | تاریخچه زمرد | انواع زمرد | خواص زمرد | نگهداری انگشتر زمرد | بهسازی زمرد | نگین‌های کلکسیونی زمرد
انگشتر
انگشتر در
انگشتر عقیق
انگشتر عقیق مردانه
انگشتر عقیق زنانه
عقیق یمنی
عقیق سرخ
عقیق کبود
عقیق سوسنی
عقیق زرد
عقیق دو پوست
انگشتر عقیق دخترانه
انگشتر عقیق پسرانه
انگشتر فیروزه
انگشتر شجر
انگشتر زمرد
انگشتر یاقوت
انگشتر یاقوت سرخ
انگشتر یاقوت کبود
انگشتر یاقوت زرد
انگشتر توپاز
انگشتر سیترین
انگشتر اوپال
انگشتر سلیمانی
انگشتر آمیتیست
انگشتر حلقه
انگشتر زبرجد
انگشتر موزانایت
انگشتر یشم
مدل صفوی
مدل فیلی
مدل شیرازی
مدل حلقه
مدل شش چنگ
مدل چهارچنگ
مدل دو چنگ
دستبند
دستبند عقیق
دستبند فیروزه
دستبند مروارید
گردنبند و آویز
آویز توپاز
آویز زبرجد
آویز عقیق
آویز لاجورد
گردنبند صدف
سرویس
سرویس برلیان
سرویس فیروزه
گوشواره
گوشواره برلیان
گوشواره صدف
گوشواره عقیق
گوشواره یاقوت
نیم ست
نیم ست آمیتیست
نیم ست رز کوارتز
نیم ست صدف
نیم ست فیروزه
نیم ست لابرادوریت
نیم ست مروارید
نیم ست نقره
تسبیح
تسبیح کشکول
تسبیح کهربا
تسبیح یسر
حلقه ست
خاص
دکمه
سنجاق سینه
نشان کتاب
نگین