تمیز کردن انگشتر فیروزه: روش‌های ساده تمیز کردن انگشتر فیروزه و نگهداری آن

فیروزه از جمله سنگ‌های زنده است که با تمیز شدن یا اصطلاحاً پاکسازی، انرژی‌های مفید بسیاری از آن ساطع می‌شود. این نگین آبدار که خلل و فرج بسیاری در خود دارد، در صورت عدم مراقبت بهنگام، به سرعت آلوده شده و اصطلاحاً می‌میرد. شاید تا به حال این سؤال برای شما پیش آمده باشد که: «آیا تمیز کردن انگشتر فیروزه و جلا دادن آنُ فقط به روش‌های خانگی محدود می‌شود؟ و آیا با این‌ روش‌ها می‌توان خواص و انرژی فیروزه را هم تقویت نمود؟!» ما در بلاگ تراث سعی داریم ضمن تبیین دلایل پاکسازی انگشتر فیروزه، انواع روش‌های مراقبتی فیروزه از نظر حفظ رنگ و ظاهر و حفظ خواص را بیان کنیم.

دلایل پاکسازی انگشتر فیروزه

فیروزه را در اصطلاح سنگ زنده می‌‌نامند و عامه معتقدند رفتار و عملکرد صاحب انگشتر روی نگین فیروزه اثر می‌گذارد. همین امر باعث می‌شود فیروزه جایگاه ویژه‌ای میان دوستداران سنگ‌های نیمه قیمتی داشته باشد. این نگین آبدار که در بافت آن خلل بسیاری وجود دارد، در صورت عدم مراقبت، آلوده شده و به سرعت تغییر رنگ داده و اصطلاحاً می‌میرد.

به طور کلی عوامل گوناگونی چون: گرد و خاک، نور مستقیم خورشید، استفاده از روغن، مواد شوینده و…، باعث آسیب و خرابی سنگ فیروزه می‌شوند. این آسیب که به صورت معمول با از بین رفتن شفافیت و تغییر رنگ نگین فیروزه خود را نشان می‌دهد، با بکارگیری روش‌های ساده‌ای مرتفع می‌گردد.

برای جلوگیری از این آسیب‌ها، انواع روش‌های مراقبتی از نظر حفظ رنگ و ظاهر وجود دارد، اما در کنار این روش‌ها که مانع از آسیب دیدگی‌های ظاهری می‌شود، برای افزایش سطح انرژی فیروزه نیز لازم است مراقبت‌هایی در راستای بهسازی نگین انگشتر فیروزه انجام شود. از این رو در ذیل به معرفی جامعی از روش‌های مراقبت و بهسازی به صورت تفکیک شده خواهیم پرداخت.

بیشتر بخوانید: راهنمای خرید انگشتر فیروزه

روش‌های مراقبتی از انگشتر فیروزه از نظر حفظ رنگ و ظاهر

از آن‌جا که فیروزه با رنگ آبی آسمانی‌اش شناخته می‌شود، برای جلوگیری از تغییر رنگ با مراقبت می‌توان از آسیب‌دیدگی به نگین فیروزه جلوگیری کرد؛ البته در صورت آسیب‌دیدگی عمیق‌تر، متخصصین گوهرشناسی می‌توانند با استفاده از روش‌های صنعتی به احیای نگین فیروزه بپردازند و ما در این پژوهش به معرفی این روش‌ها به صورت جزئی خواهیم پرداخت.

1. روش‌های خانگی تمیز کردن انگشتر فیروزه

این باور که مراقبت و پیشگیری بهتر از درمان است در مورد سنگ فیروزه نیز صدق می‌کند. بهتر است پیش از آسیب‌دیدگی از نگین فیروزه مراقبت نمایید، زیرا احتمال بهبود کیفیت آن، بنا به شدت آسیب‌دیدگی متفاوت است.

الف) مراقبت از انگشتر فیروزه در برابر مواد شیمیایی

فیروزه سنگی است که در مقابل مواد شیمیایی، مواد قلیایی و اسیدی – مانند: سفیدکننده‌ها و مواد شوینده – حساسیت بسیار بالایی از خود نشان می‌دهد و در بسیاری از موارد در صورت استفاده طولانی مدت از این سری مواد، ممکن است رنگ نگین انگشتر به صورت غیرقابل بازگشت تغییر کند. روش‌های مراقبت از فیروزه در برابر این مواد، بسته به میزان قدرت مواد شیمیایی که در تماس با انگشتر قرار می‌گیرد، به شرح ذیل است:

1. مواد شیمیایی قوی

جهت پیشگیری از آسیب دیدگی نگین فیروزه به هنگام استفاده از مواد شوینده قوی، مانند: وایتکس، جوهرنمک و غیره، کافی‌ است انگشتر را از دست خارج نموده یا در غیر این صورت، از دستکش ضخیم استفاده کنید.

2. مواد شیمیایی ضعیف

به هنگام استفاده از مواد تمیزکننده – مانند: مایع دستشویی، صابون، تاید و مواردی مانند آن – بهتر است انگشتر را از دست خود خارج کنید و چنانچه امکان این امر فراهم نبود، حتماً پس از استفاده از این مواد، نگین فیروزه انگشتر را به طور دقیق با گوش‌پاک‌کن مرطوب شده یا پارچه نخی نرم مرطوب شده تمیز کنید تا کف حاصل از مواد تمیزکننده اطراف و پشت آن باقی نماند.

ب) مراقبت از انگشتر فیروزه در برابر تأثیرات هوا

جهت نگهداری انگشتر فیروزه در صورتی که تصمیم دارید برای مدت طولانی از انگشتر فیروزه خود استفاده نکنید، آن را داخل خاک اره یا پنبه قرار داده و با یک سلفون به گونه‌ای آن را بپیچید که هیچ هوایی اطراف نگین فیروزه نباشد. با انجام این عمل، می‌توانید رنگ و شفافیت فیروزه را در همان شرایط زمان کنار گذاشتن انگشتر حفظ کنید.

بیشتر بخوانید: تمیز کردن انگشتر عقیق

ج) مراقبت از انگشتر فیروزه در برابر نور مستقیم خورشید

فیروزه سنگی آبدار است، از این رو هرگز آن را مقابل تابش مستقیم نور خورشید قرار ندهید، زیرا آب طبیعی موجود در آن تبخیر شده و زیبایی خود را از دست خواهد داد.

د) مراقبت از انگشتر فیروزه در برابر روغن و کرم‌های آرایشی

چنان که پیش از این گفته شد، سنگ فیروزه به دلیل ماهیت ساختاری‌اش، خاصیت جذب روغن‌ها و چربی حاصل از کرم‌های آرایشی را دارد، از این رو باید مراقب باشید تا این مواد کمترین تماس را با انگشتر فیروزه داشته باشند، زیرا در صورت مداومت در استفاده، باعث از بین رفتن شفافیت نگین فیروزه و تغییر رنگ آن می‌شوند. در چنین مواقعی حتماً از گوش پاک‌کن مرطوب استفاده نموده و به آرامی و با دقت سطح انگشتر و کناره‌های داخلی و خارجی آن را پاک کنید.

ه) مراقبت از انگشتر فیروزه در برابر عرق بدن

عرق بدن نیز می‌تواند به راحتی باعث تغییر رنگ فیروزه شود. پس چنانچه دستانتان عرق کرد، به سرعت عرق دستانتان را تمیز کنید تا با نگین فیروزه انگشتر شما تماس پیدا نکند. آنچه حائز اهمیت است اینکه هرگز برای تمیز کردن انگشتر فیروزه و جلا دادن آن از بازدم استفاده نکنید، زیرا باعث آسیب به بافت سنگ می‌شود.

و) مراقبت از انگشتر فیروزه در برابر استفاده طولانی از آب

هر چند برخی بر این باورند که قرار دادن فیروزه در آب برای مدت زمان طولانی باعث بهسازی رنگ انگشتر فیروزه و روشن‌تر شدن رنگ آن می‌شود، اما دوام این تغییر رنگ با قرار گرفتن در معرض هوا و خشک شدن به مدت 20 ساعت است، چرا که بعد از مدت کوتاهی رطوبت خود را از دست داده و دوباره به رنگ اولیه خود باز می‌گردد. البته با این تفاوت که این بار خط زرد رنگی دور حاشیه آن ایجاد شده که هرگز پاک نمی‌شود و به شدت از ارزش و زیبایی فیروزه می‌کاهد.

ز) مراقبت از انگشتر فیروزه در برابر آب داغ و آب کلردار

آب داغ و کلردار نیز به نوبه خود می‌توانند سلامتی نگین فیروزه را به خطر بیندازد. لذا لازم است برای جلوگیری از رنگ پریدگی نگین انگشتر فیروزه به هنگام استحمام، انگشتر فیروزه را از دست خود خارج نمایید.

ح) مراقبت از انگشتر فیروزه در برابر عطر و ادکلن

از آن‌جا که مولکول‌های عطر و ادکلن به سرعت در فضای اتاق و محیط سربسته پراکنده می‌شوند، بهتر است از گذاشتن انگشتر فیروزه در کمد حاوی عطر و ادکلن بپرهیزید. زیرا این گونه مولکول‌های به سرعت با سنگ فیروزه تماس پیدا کرده و به ساختار آن نفوذ می‌کنند و در نتیجه، باعث آسیب دیدگی یا رنگ پریدگی نگین فیروزه می‌شوند.

بیشتر بخوانید: تشخیص فیروزه اصل

ط) مراقبت از انگشتر فیروزه در برابر حرارت زیاد

زیورآلات فیروزه از جمله انگشتر را هرگز نباید در معرض حرارت زیاد، مانند: حرارت ناشی از کتری، سماور، سشوار، بخاری و غیره قرار دهید، زیرا حرارت باعث از دست رفتن آب میان بافتی سنگ فیروزه شده و به کیفیت نگین فیروزه آسیب وارد می‌کند.

ی) مراقبت از انگشتر فیروزه در زمان تمیز کردن

ایجاد خراش بزرگ‌ترین خطری است که ممکن است نگین فیروزه را به هنگام تمیز کردن تهدید نماید. بنابراین هنگام تمیز کردن آن، بهتر است از پارچه‌ای نرم و نخی یا گوش پاک‌کن استفاده کنید تا از به وجود آمدن خراش روی آن جلوگیری نمایید. در نظر داشته باشید استفاده از پارچه چرمی در تمیز کردن انگشتر فیروزه باعث جلا و درخشندگی هرچه بیشتر نگین فیروزه می‌شود و برای این کار لازم است پارچه جرمی را به آرامی و صورت دایره وار روی نگین فیروزه بکشید

ک) مراقبت از انگشتر فیروزه بعد از خیس شدن

برای نگهداری بهتر انگشتر فیروزه در صورت خیس شدن آن، بهتر است به سرعت با پارچه نخی آن را خشک کنید یا اینکه نگین انگشتر را حداقل به مدت ۲۴ ساعت در محیطی خشک کنار لامپ مهتابی قرار دهید.

2. روش صنعتی واکس‌زنی برای تمیز کردن انگشتر فیروزه

در روش‌های صنعتی برای بازگرداندن رنگ نگین فیروزه، معمولاً چند مرحله با نام بهسازی سنگ فیروزه انجام می‌گیرد که واکس زدن سنگ فیروزه معمول‌ترین روش برای انجام بهسازی نگین فیروزه است.

در این روش، با مالیدن قطره‌ای از رزین مصنوعی روی نگین و پخش آن با قلم موی نازک روی فیروزه، لایه نازکی از واکس روی فیروزه می‌نشیند که درجه شفافیت و جلای نگین را 90 درصد افزایش می‌دهد و از سوی دیگر، با نفوذ واکس در خلل و فرج آن، از نفوذ آب، مواد شیمیایی، روغن و چربی تا حد بالایی جلوگیری می‌کند.

بیشتر بخوانید: خواص فیروزه

روش‌های پاکسازی انگشتر فیروزه از نظر حفظ خواص

نگین فیروزه در کنار مراقبت‌هایی که پیش از این تبیین شد، به احیای انرژی و پاکسازی نیز نیاز دارد. به طور معمول، آب، خاک، آتش و نمک دریا از عوامل پاک‌کننده سنگ فیروزه هستند و شما می‌توانید با بهره‌گیری از آنها و قرار دادن سنگ فیروزه داخل آب، خاک یا نمک دریا، درصدد پاکسازی نگین فیروزه انگشتر خود برآیید.

الف) پاکسازی فیروزه با نمک دریایی خشک

روشی که به طور معمول در تمیز کردن نگین فیروزه استفاده می‌شود، بکارگیری نمک دریایی خشک است. در این روش، لازم است مقداری نمک دریایی خشک و نرم را در مدت زمانی کوتاه روی سنگ فیروزه بریزید. در این صورت، با گذشت زمان فیروزه تمیز شده و مجدداً درخشندگی اولیه خود را به دست خواهد آورد.

ب) پاکسازی فیروزه با آب

تمیز کردن فیروزه با آب ولرم فقط در زمانی توصیه می‌شود که انگشتر فیروزه با مواد شیمیایی یا چربی در تماس بوده باشد. در این روش، لازم است بلافاصله بعد از استفاده مواد شیمیایی، انگشتر فیروزه را به آرامی با آب ولرم شستشو دهید و در اسرع وقت آن را به دقت با دستمال نرم نخی یا گوش پاک‌کن خشک کنید.

برای پاک نمودن گرد و خاک انگشتر فیروزه در صورتی که به چربی آغشته نشده باشد، کافی‌ است دستتان را کمی با آب مرطوب کنید و بعد دست خود را روی فیروزه بکشید تا گرد و غبار روی آن زدوده شود. نکته حائز اهمیت اینکه نیازی به فرو کردن انگشتر فیروزه به طور مستقیم در آب نیست، چرا که چنان که پیش از این نیز اشاره شد تداوم تماس با آب باعث آسیب به سنگ فیروزه می‌شود.

ج) پاکسازی فیروزه با خاک

خاک عنصری طبیعی است که توانایی تخلیه بارهای منفی از سنگ فیروزه را دارا است.برای حفظ نگین فیروزه از آلودگی‌ها، می‌توان سنگ را به مدت چند ساعت در خاک قرار داد، سپس به دقت با آب شستشو داد و در اسرع وقت، با پارچه‌ای نرم آن را خشک کرد.

د) پاکسازی فیروزه با شعله شمع

آتش عنصری قدرتمند در تخلیه انرژی‌های منفی از سنگ‌ها از جمله فیروز است، اما به دلیل ساختار فیروزه، پاکسازی آن با آتش کمی مهارت می‌طلبد. در این روش، لازم است نگین فیروزه را با فاصله در چهارجهت از روی شعله شمع عبور دهید تا پاکسازی انجام شود. برای مثال امکان پاکسازی و احیاء فیروزه مرده با این روش وجود دارد، اما پیشنهاد تراث به شما این است که ابتدا از روش‌های پیشین برای پاکسازی بهره گیرید.

بیشتر بخوانید: انواع فیروزه از نظر منشأ تشکیل