از آنجا که یاقوت زرد طبیعی و با کیفیت در دسته سنگهای قیمتی جهان قرار میگیرد، این وسوسه وجود دارد که نگینهای مصنوعی یا بدلی آن با قیمت یاقوتِ با کیفیت به فروش برسد. از این رو ما در بلاگ تراث بر آن هستیم اطلاعاتی کاربردی در اختیار شما بگذاریم و به تمام سؤالاتی که ممکن است در هنگام خرید انگشتر یاقوت زرد در ذهنتان شکل گیرد، در قالب راهنمای خرید انگشتر یاقوت زرد پاسخ دهیم.
راهنمای خرید انگشتر یاقوت زرد
در هنگام خرید انگشتر یاقوت زرد، توجه به چند نکته میتواند کمک شایانی به شما کند. ما در راهنمای خرید انگشتر یاقوت زرد درصدد هستیم تا با بیان این نکات در قالب ویژگیهای نگین یاقوت زرد و مقایسه آن با نمونههای بدلی و مصنوعی از یک سو و معرفی رکابها با طرحها و مدلهای متفاوت از سوی دیگر، شما را در این زمینه یاری کنیم.
روشهای شناسایی انواع نگین یاقوت زرد
نگین یاقوت زرد همانند سایر نگینهای قیمتی و نیمهقیمتی، انواع مختلفی دارد که در ذیل به تفکیک به آن خواهیم پرداخت.
نگین طبیعی یاقوت زرد
یاقوت زرد از گروه خانواده کرندوم (یاقوتها) و زیرشاخهی یاقوت کبود است. این نگین که به واسطه حفظ کیفیت خود پس از دریافت فشار و گرمای زیاد در هنگام تشکیل، در گروه نادرترین جواهرات محسوب میشود، دارای سختی بالا، رنگ زرد طلایی بینظیر و خواص فیزیکی و شیمیایی بسیار است؛ خواصی که باعث میشود این جواهر در رده گرانقیمتترین سنگهای دنیا نیز قرار گیرد.
گوهر کمیاب یاقوت زرد معادن زیادی را در سراسر جهان به خود اختصاص داده است، اما از باکیفیتترین معادن مربوط به این سنگ در جهان، معادن کشور برمه (میانمار) است که بهترین نوع یاقوتهای زرد از آن استخراج میشود. در ذیل به معرفی فاکتورهای مؤثر در قیمت این گوهر خواهیم پرداخت.
الف) رنگ
از دیرباز درجه کیفیت رنگ، بازه رنگی و درجه اشباع رنگ در تعیین میزان قیمت سنگهای جواهراتی بسیار مهم بوده است که در ادامه به معرفی هر یک از آنها خواهیم پرداخت.
1. بازه رنگی
این نوع از انگشتر یاقوت شامل طیف گستردهای از رنگهای زرد تا زرد متمایل به نارنجی و قهوهای است که در این میان، بهترین رنگ برای این جواهر، رنگ زرد طلایی بدون هیچگونه تمایل به سمت رنگهای نارنجی و قهوهای است.
2. درجه کیفیت رنگ
رنگهای زنده یا اصطلاحاً با کیفیت یاقوت زرد، طرفداران بسیار زیادی در میان علاقهمندان سنگهای جواهراتی دارند، زیرا این امر نشانه کمبود فاکتورهایی مثل: حضور درز و شکاف و انکلوزیون در بافت جواهر است. پس میتوان گفت فراوانی این عوامل در بافت سنگ، باعث کاهش ارزش جواهر و تبدیل آن به نمونهی ناپاک میشود.
3. درجه اشباع رنگ
آخرین فاکتور کنترل کننده رنگ یاقوت زرد، درجه اشباع رنگ آن است که به میزان غلظت یونهای فلزی رنگزا در بافت سنگ گفته میشود. در مورد یاقوت زرد باید بدانید هر چه درجه اشباع رنگ جواهر بیشتر و کاملتر باشد، ارزش آن بیشتر میشود، زیرا در صورتی که میزان یونهای فلزی رنگزا در بافت سنگ کم باشد، رنگ سنگ به سمت بیحالی میرود و بدینترتیب قیمت آن کاهش مییابد.
بیشتر بخوانید: انواع یاقوت
ب) از نظر حضور انکلوزیونها
نگینهای طبیعی یاقوت زرد به دلیل تشکیل در محیطهایی با درجه حرارت و فشار بسیار بالا، دارای بافت یکدست نیستند و حتی نواقص و ادخالهایی در بافت خود دارند که در فازهای بخار، مایع یا جامد در بافت سنگ قابل مشاهدهاند.
یکی از انواع انکلوزیونهای موجود در بافت یاقوتهای زرد، کریستالهایی با حاشیههای واضح و مرزبندی مشخص، بدون هیچ حالت آشفتگی یا حالت ابری شکل در مقیاس میکروسکوپی است که به صورت اثر انگشت عمل میکند و در تعیین نگینهای طبیعی از سایر انواع غیرطبیعی یا بهسازی شده کمک مینماید.
نگینهای بهسازی شده
از گذشتههای دور نگینهای مختلف جهت افزایش ویژگیهای فیزیکی – مانند رنگ، شفافیت، زیبایی و ثبات – مورد بهسازی قرار میگیرند تا با کسب کیفیت مناسب جهت ارائه در بازار جواهرات با قیمت مناسبتری به فروش برسند. یاقوت زرد طبیعی نیز به دلیل نادر بودن در طبیعت و خواص فوقالعادهاش، از این قاعده مستثنی نیست. از این رو شناسایی نمونههای بهسازی شده از نمونههای پاک بسیار حائز اهمیت است.
نمونههای بهسازی شده یاقوت زرد، علاوه بر نگین طبیعی میتواند نگینهای مصنوعی را هم شامل شود. پس در ادامه این مقاله (راهنمای خرید انگشتر یاقوت زرد) با ما همرا ه باشید تا با بیان نکاتی در باب تشخیص نمونههای پاک از سایر نمونهها، شما را در خریدی ایمن یاری رسانیم.
الف) بهسازی یاقوت طبیعی
از آنجا که گونه یاقوت طبیعی با رنگ زرد شاد و مورد قبول در بازار به ندرت یافت میشود، بیشتر بهسازیهایی که روی یاقوتهای طبیعی انجام میشود، شامل روشهایی است که جهت افزایش کیفیت رنگ نگین صورت میگیرد.
از جمله این روشها میتوان به روش بریلیوم دیفیوژن (انتشار بریلیوم) و روش حرارتی اشاره کرد. در روش بریلیوم دیفیوژن معمولاً سفایرهای بنفش، مانند سفایرهای بنفش ماداگاسکار که دارای بافت سالمی هستند، تحت نفوذ عنصر بریلیوم و اعمال حرارت قرار میگیرند تا رنگ بنفش آن تغییر کند و به بازه رنگی زرد تا نارنجی تبدیل شود.
در راستای شناسایی نمونههای طبیعی از نمونههای بهسازی شده، میتوانید از فاکتورهای زیر استفاده نمایید. در نگاه اول برای تشخیص یاقوتهای زرد قیمت آن را بررسی کنید، زیرا قیمت نمونههای پاک یاقوت زرد طبیعی نسبت به نمونه بهسازی شده هم وزن، 2 تا 3 برابر بیشتر است و شما میتوانید با جستجویی ساده، پیش از خرید بازه قیمت مطمئنی را به دست آورید.
در درجه دوم میتوانید به بررسی انکلوزیونهای موجود در یاقوت زرد بپردازید. برای این کار بهتر است انکلوزیونها را در سطح بزرگنمایی بالا و زیر میکروسکوپ مشاهده نمایید.
همانطور که پیش از این گفته شد، بلورهای طبیعی دارای کریستالهایی با ویژگیهای مشخص در بافت زمینه هستند که به عنوان اثر انگشت عمل میکنند. یاقوتهای زرد بهسازی شده طبیعی نیز همین کریستالها را دارند، اما به دلیل اعمال حرارت بسیار بالا جهت افزایش کیفیت سنگ، عموماً ذوب میشوند و الگوی طبیعی خود را از دست میدهند. در نتیجه، مرزبندیهای آنها به صورت نامنظم شده و گاهاً زیر میکروسکوپ به صورت ابری تور دیده میشوند.
یکی دیگر از فاکتورهای شناخت نمونههای بهسازی شده، مشاهده لکههای هاله گونه آبی زیر میکروسکوپ است؛ لکههایی که گواه بهسازی نگین یاقوت زرد با روش بریلیوم دیفیوژن است.
ب) بهسازی یاقوت مصنوعی
امروزه بسیاری از سنگهای مصنوعی (سنتتیک) یاقوت زرد تهیه شده با روش گداخت شعلهای، با روشهای معمول تحت بهسازی قرار میگیرند. هدف از این کار، کاهش شفافیت، افزایش ناخالصیها و تولید میانبارههای مشابه با نمونه طبیعی در بافت نگین مصنوعی است.
ار آنجا که در این مسیر از روشهای بهسازی مختلف، مانند: حرارت دادن، نفوذ، پر کردن با شیشه و … استفاده میشود، شناسایی گوهرهای سنتتیکی بهسازی شده از نمونههای پاک، چالشی جدی برای گوهرشناسان به وجود آورده است، زیرا با اعمال روشهای بهسازی، منحنیهای رشد که در نتیجه تغییرات دما و تراکم ناخالصیها در سنگ مصنوعی ایجاد میشود، تقریباً ناپدید گشته و محو میگردد. در اینجاست که تنها افراد باتجربه و مسلط به تکنیکهای مختلف، میتوانند تشخیص درستی انجام دهند.
از این رو میتوان گفت تشخیص نمونههای طبیعی یا مصنوعی بهسازی شده از نمونههای پاک یاقوت زرد، سختترین چالشی است که گوهرشناسان با آن روبهرو هستند. لذا پیشنهاد ما به شما این است که با مراجعه به فروشگاه معتبر تراث که گواهی اصالت نگین را در اختیار شما قرار میدهد و متخصصین آن، راهنماییهای لازم را در این زمینه در اختیار شما میگذارند، از خریدی مطمئن لذت ببرید.
نگینهای مصنوعی
یاقوت زرد طبیعی از نگینهای رنگی نادر و پرطرفدار دنیا است. همین امر در کنار ویژگیهای منحصر به فرد این گوهر در زمینهی انرژی درمانی باعث شده است که نمونههای مصنوعی آن نیز ساخته شوند.
بیشتر بخوانید: خواص یاقوت
یاقوتهای زرد سنتتیک ساخته شده، از نظر تمام خصوصیات فیزیکی و شیمیایی مشابه نمونههای طبیعی هستند و تنها در میزان ناخالصیها و شفافیت، کیفیت رنگ، حضور منحنیهای رشد و … نسبت به نمونه طبیعی تفاوت دارند.
در حال حاضر، یاقوت زرد همانند سایر نمونههای یاقوت با دو روش عمده فلاکس (هیدروترمال) و گداخت شعلهای (ورنوئل) در شرایط آزمایشگاهی ساخته میشوند که شناسایی و تشخیص نمونههای سنتتیکی از نمونههای طبیعی آن، تنها زیر میکروسکوپ امکانپذیر است و فقط از عهده متخصصی باتجربه برمیآید.
نگینهای بدلی
کانی سیترین (کوارتز زرد) و توپاز طلایی از جمله کانیهایی هستند که ممکن است در نگاه اول با یاقوتهای زرد بسیار شفاف یا اصطلاحاً پاک اشتباه گرفته شوند، زیرا این سنگها از نظر کیفیت، تناژ و پخش شدن رنگ در سطح نگین، شباهت زیادی با نگینهای با کیفیت یاقوت زرد دارند.
اولین راهی که با آن میتوانید این نوع کانیها را از نمونههای اصل تمیز دهید، بررسی قیمت است. این نگینها نسبت به نمونههای طبیعی، تفاوت قیمت 100 برابری دارند، یعنی انگشتر مزین به یاقوت زرد طبیعی با کیفیت و بدون بهسازی، صد برابر نسبت به نمونههای بدلی گرانتر است.
بنابراین قیمت بسیار پایین انگشترهای اینچنینی میتواند راهنمایی مؤثری در زمان خرید انگشتر یاقوت زرد باشد. در کنار این مسئله، مقایسه ساده آزمایشگاهی خصوصیات فیزیکی مانند: درجه سختی، رنگ خاکه، ضریب شکست نوری و … نیز میتواند به تشخیص سریع نمونه کمک کند.
دامنه نوسانات قیمت یاقوت زرد
در ادامه مقاله راهنمای خرید انگشتر یاقوت زرد باید گفت دامنه نوسانات یاقوت زرد، بیش از هر چیز وابسته به طبیعی و پاک بودن یاقوت است؛ بدین صورت که بالاترین قیمت یاقوت زرد نسبت به سایر نمونههای هم وزن، مربوط به نگینهای پاک طبیعی است و با انجام عملیات بهسازی قیمت در بازه دو تا سه برابری کاهش مییابد.
از این رو میتوان گفت نوع روش ساخت نگین مصنوعی، کیفیت سنگ سنتتیک یاقوت زرد نسبت به نمونه طبیعی، از جمله فاکتورهای مهم دیگری هستند که در قیمتگذاری جواهر یاقوت زرد مؤثرند.
ارزشگذاری نگین یاقوت زرد
در سنگهای طبیعی، ویژگیهای گوناگونی چون: وزن، خواص نوری، شفافیت، نوع تراش، رنگ و محل استخراج جواهر، فاکتورهای مهمی در میزان ارزشگذاری محسوب میشود که برای دریافت اطلاعات کامل درباره کیفیت نگین طبیعی یا نوع روش بهسازی یا ساخت نمونه مصنوعی و کلیه عوامل اثرگذار روی نگین ارائه شده در بازار، لازم است شناسنامه گوهر از فروشنده دریافت شود.
انواع تراش مناسب یاقوت زرد
از جمله اهدافی که در زمان تراش سنگهای جواهراتی باید به آن توجه داشت، حفظ بیشترین سطح مقطع جواهر و نمایش کامل رنگ و سایر ویژگیهای نوری است. از آنجا که یاقوت زرد طبیعی از سنگهای نادر جواهراتی محسوب میشود، حفظ بیشترین سطح مقطع سنگ اهمیت زیادی دارد و نمایش رنگ زرد و بازتاب آن به طور مساوی در سطح کل نگین، نشاندهنده هنر و دقت تراشکار است.
در تراش یاقوت زرد با کیفیت، همانند سایر سنگهای شفاف، از تراش چند وجهی با سطح مقطعی مناسب نسبت به سطح سنگ خام استفاده میشود.
برای مثال تراشهایی با سطح مقطع گرد، بیضی و دایره در تراش این سنگ بیشتر کاربرد دارد، در مقابل هر چه میزان ناخالصیهای قابل مشاهده و ترکهای مویی شکل نگین بالاتر رود و کیفیت سنگ کاهش یابد یا اصطلاحاً شفافیت سنگ کاسته شود، بهتر است تراش دامله (Cabochon) مورد استفاده قرار گیرد تا سنگ در برابر ضربههای خارجی حفظ شود.
بیشتر بخوانید: راهنمای خرید انگشتر
انواع رکاب انگشتر یاقوت زرد
در پایان مقاله راهنمای خرید انگشتر یاقوت زرد باید گفت، علاوه بر نگین بخش مهمی از قیمت هر انگشتر وابسته به طرح و مدل رکاب، جنس فلز رکاب و عناصر به کار رفته روی رکاب است. بر همین اساس، رکاب انگشترها قیمتهای کاملاً متفاوتی دارند. در ادامه این مقاله به بررسی مهمترین عوامل مؤثر روی قیمت رکاب انگشتر یاقوت زرد میپردازیم.
از نظر جنس فلز
زیباییهای چشمگیر یاقوت زرد به آن این توانایی را میدهد تا به راحتی بر هر رکابی سوار شود. از میان انواع فلزات مورد استفاده در صنعت انگشترسازی، فلزاتی که دارای رنگ نقرهای هستند، جلوه بصری نگین یاقوت زرد را بیشتر نمایش میدهند. از این میان، آلیاژ نقره به دلیل رنگ زیبا، درخشش، دوام، چکشخواری و … از دیرباز، فلزی محبوب در طراحی جواهرات بوده است.
از سوی دیگر، قیمت مناسب جواهرات مزین شده با این آلیاژ نسبت به دیگر فلزات چون طلا باعث شده است که در میان قشر عظیمی از خانمها و آقایان محبوبیت مطلوبی کسب کند.
از نظر مدل و طرح رکاب
مدل و طرح رکاب نیز از دیگر فاکتورهایی هستند که بیشتر در نمونههای دستساز نمایش داده میشوند. دستساز بودن یک محصول به خودی خود، عامل مهمی در افزایش قیمت اثر محسوب میشود، زیرا علاوه بر منحصر به فرد بودن، نمایشگر توانایی هنرمند رکابساز است و مانند کار شرکتی، کاری عمده نیست.
شما در فروشگاه تراث میتوانید به تماشای انواع انگشترهای دستساز با طرح و مدلهای متفاوت بپردازید و با بررسی تمام زوایای هر اثر، انگشتری باب طبع خود انتخاب کنید. در ادامه به معرفی نمونهی مدل فیلی، طرح شبکه از سری مدلها و طرحهای مناسب انگشتر یاقوت زرد میپردازیم.
مدل فیلی از جمله مدلهای پایه در ساخت بیشتر انگشترهای مردانه است که به صورت یک تکه نگین را در بر میگیرد و با کمی توجه میتوان فهمید ساخت چنین رکاب یک تکهای، چه در قالب ریختهگری و چه در قالب تراش چقدر برای سازنده مشکل است.
طرح شبکه، طرحی است که در آن محور ظریف و باریکی از شبکههای منظم در اطراف نگین قرار میگیرند. از آنجا که تنظیم شبکهها به شکل منظم، به دقت و ظرافت بالای رکابساز نیاز دارد، این طرح در زمره طرحهای سخت و دقیق جای میگیرد که سازندگان رکابهای فروشگاه تراث میتوانند آن را در اختیار شما قرار دهند.
بیشتر بخوانید: تاریخچه یاقوت
یاقوت زرد با یاقوت کبود فرق داره؟!
به نوعی بله…
سنگ یاقوت به دو نوع یاقوت سرخ و سفایر تقسیم میشود. سفایر یا همان یاقوت کبود، تمام بازههای رنگی یاقوت بجز رنگ سرخ را دربر میگیرد.
اما در اصطلاح بازار، نام یاقوت کبود بیشتر به رنگ آبی کبود و سرمهای تعلق میگیرد.
رنگ زرد سفایر نیز با اینکه یاقوت کبود است، اما به واسطه رنگ خاصش با نام یاقوت زرد معرفی میشود.