عقیق کبود یکی از زیباترین رنگهای عقیق است که جلوه زیبایی دارد و تشخیص اصالت آن کار دشوار و پیچیدهای است. شاید تا به حال این سؤال برای شما پیش آمده باشد که: «چرا عقیق کبود در میان عقیقهای آبی رنگ ارزش بیشتری دارد؟! و آیا راه تشخیص عقیق کبود، همانند دیگر انواع عقیق است؟!»
اگر در جستجوی پاسخی به این سؤالات هستید و میخواهید از سردردها، بیماریهای چشمی و... آسودهخاطر شوید، پیشنهاد میکنم در تالار نمایش تراث همراه ما باشید تا علت نامگذاری عقیق کبود، خواص عقیق کبود، مهمترین معادن عقیق کبود، فاکتورهای ارزشگذاری عقیق کبود و.... را در اختیار شما قرار دهیم.
دلیل نامگذاری عقیق کبود
عقیق کبود از دو نام عقیق و کبود برگرفته شده است. عقیق سنگی فراوان در طبیعت است که در درجه اول در سنگهای آتشفشانی و دگرگونی شکل می گیرد و استفاده زینتی از آن به یونان باستان بازمیگردد. این سنگ که نام آن را برای اولین بار تئوفراستوس طبیعتشناس یونانی بر آن نهاد، رنگهای متنوعی را از آنِ خود کرده است.
بخش دوم این نام از عنوان کبود برگرفته شده است که رنگی است معروف که آسمان را با آن نامیدهاند. این رنگ شامل طیف گستردهای از رنگهای آبی، نیلی، ازرق تا لاجوردی است که در خانواده رنگهای آبی قرار دارد و در تمهای رنگی جذاب نمود مییابد. عقیق کبود گونهای خاص از رده زیباترین عقیقها است که جلوه بصری زیبایی دارد و بعضاً با حکاکیها و نقشهای مختلف مزین میشود.
عقیق کبود چیست؟
عقیق کبود گونهای از انواع عقیق است که با ترکیب شیمیایی ۱۰۰% SiO۲ یا سیلیس شکل گرفته و به صورت گره در حفرههای سنگهای آتشفشانی یافت میشود. این سنگ که از دیرباز به عنوان گوهری ارزشمند در جواهرات یا مجسمههای هنری مورد استفاده قرار گرفته است، با نام سنگ عقیق آبی نیز شهره عام و خاص است.
سنگ عقیق کبود جانشانی شده در انواع انگشتر زنانه یا انگشتر مردانه، یکی از انواع بسیار دانه ریز بلورهای کانی کوارتز است که به گروه کلسدونی تعلق دارد و به صورت نیمه شفاف تا مات در طبیعت یافت میشود. سختی این نوع سنگ بین ۶٫۵ تا ۷ درجه در مقیاس موس است و به واسطه همین امر، به هنگام تراش گاهی سختتر و گاهی نرمتر حس میشود.
این سنگ که از کیفیت رنگهای بالا و پایینی تشکیل شده، چنانچه دارای کیفیت و رنگ مناسبی باشد، به عنوان سنگ نیمه قیمتی یا قیمتی مورد استفاده قرار میگیرد.
علت تنوع رنگی عقیق
عقیق سنگی فراوان در میان سنگهای موجود در طبیعت است که در طیف وسیعی از رنگها مانند: آبی کبود، قهوهای، سفید، سرخ، خاکستری، صورتی، سوسنی، سیاه، زرد و ... وجود دارد. رنگهای گوناگون عقیق، حاصل نفوذ ناخالصیهای موجود (یونهای فلزی) در آبهای زیرزمینی حاوی سیلیکات در حفرههای سنگهای آذرین است که به صورت نوارهای متناوب در عقیق دیده میشود.
این نوارها نشاندهنده تغییر ترکیب شیمی آبهای زیرزمینی در زمان تشکیل عقیق است و به بسیاری از عقیقها، نقشها و رنگهای زیبایی میدهد که عامل اصلی تبدیل سنگ عقیق به سنگی قیمتی و محبوب در میان علاقهمندان به حوزه سنگ و نگین جواهراتی است.
از دیگر عواملی که موجب تنوع رنگهای گوناگون عقیق میشود، ساختار میکروسکوپی، ساختار عناصر مایع، جامد و گاز، به ویژه ترکیب عناصر فلزی رنگ زا همانند: آهن، کروم، مس، تیتان، منگنز، کبالت و نیکل است که به واسطه حضورشان در سنگ عقیق، رنگهای متنوعی را روی بافت سنگ بر جای میگذارند.
معادن عقیق کبود
یکی از انواع رنگهای عقیق، عقیق کبود است که همانند سایر همنوعانش از معادن کشورهایی چون: یمن، هندوستان، ایران، چین، برزیل و آلمان استخراج میشود، اما بزرگترین معدن سنگ عقیق کبود، مربوط به شهرستان نمین در استان اردبیل است.
البته نباید این مطلب را نادیده انگاشت که با توجه به اهمیت خواص عقیق آبی آسمانی، این گوهر از معادن اوروگوئه، برزیل، ایتالیا، هند، چین، مکزیک، ماداگاسکار، مصر، اسکاتلند، آمریکا، کانادا و آلمان نیز قابل استخراج است.
خواص و ویژگیهای عقیق کبود
عقیق کبود همانند دیگر اعضای خانواده عقیق، خواص بسیاری از منظر علمی و متافیزیکی دارد و در زمره گوهرها و نگینهایی است که انرژیهای بسیاری را از خود ساطع میکند؛ انرژیهایی که نه تنها به وسیله آن با حقیقت وجودی خود ارتباط برقرار میکند، بلکه در اتصال به خرد درونی نیز مفید است.
از دیگر خواص متافیزیکی عقیق کبود که در باورهای بسیاری از مردم جای گرفته و بسیاری از مردم زندگیشان را بر پایه آنها استوار ساختهاند، موارد بسیاری است که در اینجا به صورت کوتاه به آن اشاره خواهیم کرد.
- از بین بردن انرژیهای منفی و موانع درونی
- آرامش بخشیدن به فرد
- ایجاد اعتماد به نفس در فرد
- افزایش شادابی و تعالی فردی
- دفع بلا و افزایش رزق و روزی
در کنار باورهای عامه و خواص معنوی عقیق، این سنگ از نظر علمی نیز جایگاه ویژهای دارد که با استناد به مقاله «خواص عقیق: فواید و ویژگیهای سحرانگیز یک سنگ درمانگر» میتوان به عناوینی از آن اشاره کرد.
- رفع کننده بیماریها و ناتوانیهای چشمی
- رفعکننده مشکلات مربوط به دستگاههای تولید مثل
- درمانکننده سردردها، گرفتگیهای عضلانی و دردهای پشت
- درمانکننده بیماریهای صرع، کلیه، روده، پروستات و ورمها
- درمانکننده گلو درد، لارنژیت، بیماریهای تیروئید و مشکلات گفتاری
- زایلکننده خستگی و ناراحتیهای چشمی، با قرار دادن آن بعد از پاکسازی به مدت 5 الی 20 دقیقه
- زایل کننده خونریزیهای شدید، بخصوص برای زنان
- زایل کننده آکنه و جوشهای پوست، با حرکت دورانی آن روی پوست برخلاف جهت عقربههای ساعت
اهمیت پوشیدن انگشتر عقیق و همراه داشتن نگین عقیق کبود یمن به حدی است که به صورت مکرر همراه داشتن آن از سوی ائمه معصوم (علیهمالسلام) توصیه شده است.
چنان که از امام رضا (علیهالسلام) در باب اهمیت رنگهای متنوع عقیق از عقیق سرخ گرفته تا عقیق سوسنی، عقیق زرد و عقیق کبود یمانی آمده است:
«این گوهر فقر و تنگدستی را برطرف میکند و در دست کردن آن، نفاق را از بین میبرد.»
و یا آمده است:
«هر کس قرعه به این انگشتر بزند، بهره او بهتر و کامل تر بیرون میآید.»
اهمیت پوشیدن این سنگ در انواع انگشتر عقیق مردانه و انگشتر عقیق زنانه، به قدری است که امام صادق (علیهالسلام) نیز بر پوشیدن انگشتری مزین به نگین عقیق یمنی تأکید کرده و فرمودهاند:
«حرز در سفر است و دست کردن انگشتر آن در زمان سفر، انسان را از آسیبهای سفر حفظ کرده و مصون میدارد.»
[کافی، ج ۶ ، ص ۴۷۰]
روشهای تشخیص عقیق کبود اصل
تشخیص عقیق کبود اصل کار در انواع انگشتر عقیق دخترانه یا انگشتر عقیق پسرانه کار دشواری است، اما راهکارهایی برای تشخیص آن وجود دارد و هر شخص تا حدی میتواند با کمک این روشها عقیق کبود اصل را تشخیص دهد.
- نگین عقیق کبود را روی شیشه بکشید. اگر روی آن خط انداخت، عقیق کبود شما اصلی است.
- نگین عقیق کبود را در برابر نور بگذارید. در صورتی که در آن آثاری از هرج و مرج رنگی، بینظمی، لایهای، حالت ابر و باد یا کندویی دیدید، بدانید نگین شما اصل است.
- عقیق کبود اصل در معرض آتش دچار آسیب نمیشود. پس میتوانید نگین عقیق کبود انگشتر را در معرض شعله شمع قرار دهید و اصالت آن را آزمایش کنید.
بیشتر بخوانید: راهنمای خرید انگشتر عقیق
فاکتورهای قیمتگذاری عقیق کبود یمنی
در میان عقیقهای آبی رنگ، قیمت عقیق کبود یمنی به دلیل کمیاب بودنش، بیش از دیگر رنگهای عقیق است. اما اگر بخواهیم فاکتورهای مهم در قیمتگذاری عقیق کبود یمنی را برشمریم باید گفت، عواملی چون: رنگ کبود، عدم وجود ناخالصیها در سنگ، نوع تراش نگین، وزن و ابعاد و... بر میزان قیمت آن مؤثر است که برای تعیین دقیق میزان آن لازم است به کارشناسی باتجربه مراجعه کنید تا اطلاعات دقیقی در مورد قیمت سنگ عقیق کبود یمنی در اختیار شما بگذارد.
بیشتر بخوانید: راهنمای خرید انگشتر عقیق یمنی