انگشتر فیروزه نایبند

انگشتر فیروزه نایبند که رکاب تاجدارش، آبی پاک آسمانی نیشابوری را در حصار خود جای داده، بسیاری از خانم‌ها و آقایان را شیفته خلیجی با سنگ‌های ساحلی و ماسه‌های سیاه رنگ می‌کند؛ خلیجی فیروزه‌گون در گوشه‌ای از بوشهر که زیبایی چشم‌نوازی به آن منطقه بخشیده است.

رکاب صفوی این انگشتر که به واسطه به کار رفتن فلز برنج در تاج دو طرف نگین، جلوه درخشانش ثابت و ماندگار شده، از بهترین آثار دستساز هنرمندان مجموعه تراث است که نگین 1 گرمی فیروزه را در میانه خود محصور ساخته است. این انگشتر که رنگ طلایی نشسته روی آن ماحصل فلز برنج است، محاسن بسیاری را در خزانه‌اش جای داده که در ادامه این مسیر به بررسی آن خواهیم پرداخت و اولویت آشنایی را به نگین دامله این انگشتر اختصاص می‌دهیم.

بررسی نگین انگشتر فیروزه نایبند

فیروزه از زیباترین و دلفریب‌ترین سنگ‌ها است که در اثر یک واکنش شیمیایی طبیعی پدید می‌آید؛ آن هم زمانی که آب حاوی مواد معدنی خاص در میان سنگ نفوذ می‌کند و موجب ایجاد رگه‌هایی در بستر سنگ می‌شود.

نگین زیبای این انگشتر که در مرکزیت رکاب به زیبایی جلوه‌گر شده است، فیروزه ضخیم و اصطلاحاً مغزدار به رنگ آبی خوشرنگ (نه کمرنگ و نه پررنگ) است که ضخامت آن مانع شکنندگی آن می‌شود.

این گوهر زیبا که ارزش فوق‌العاده‌ای میان جواهرشناسان دارد، معادن کم‌نظیری را در سراسر جهان به خود اختصاص داده است. کهن‌ترین و معتبرترین این معادن از معدن نیشابور است که از شهرت بسیاری در جهان برخوردار است. افتخار ما نیز این است که نگین فیروزه این انگشتر با تراش زیبای دامله، از دل معادن ایران و شهر نیشابور بیرون آمده است؛ معدنی که در حال حاضر، استخراج از آن به سختی صورت می‌گیرد و همین امر موجب عزت و بهای بیش از پیش این نگین ارزشمند شده است.

بررسی رکاب انگشتر فیروزه نایبند

رکاب انگشتر فیروزه نایبند، از نقره 95 درصد و برنج با عیاری بالاتر از میزان استاندارد ساخته شده است. طراحی رکاب این انگشتر دستساز در مدل صفوی، از زیباترین و جذاب‌ترین نوع رکاب‌ها است که با ترکیب ظریف هنرمندان مجموعه تراث طراحی شده است و نمای بسیار جالبی به این اثر داده است.

هنرمندان مجموعه تراث که در رده برترین صفوی‌سازان جای گرفته‌اند و تبحر خاصی در ساخت رکاب‌هایی با مدل صفوی دارند، با ظرافتی دقیق و بی‌مانند به اره‌کاری دور تا دور رکاب پرداخته‌اند و در نهایت، رکاب این انگشتر دستساز را به صورتی برجسته و غیر یکدست، با تاج‌هایی کاملاً قرینه و بسیار منظم با طرح کاملاً اسلامی و ایرانی درآورده‌اند.

آنچه جذابیت رکاب این اثر ارزشمند را صدچندان می‌سازد، به کارگیری فلز برنج به جای آبکاری، در تاج دو طرف نگین و همچنین دور نگین است. مزیت کاربرد برنج نسبت به آبکاری این است که رنگ طلایی حاصله از آن، به صورت ثابت و دائمی روی رکاب نقش می‌بندد، حال آنکه رنگ طلایی حاصل شده از شیوه آبکاری غیردائمی است و به طور معمول پس از 6 ماه تا یکسال رنگ طلایی محو شده و کل انگشتر به رنگ نقره در می‌آید.

اما جذابیت رکاب این اثر چشم‌نواز، فقط محدود به بکارگیری فلز برنج نیست. در واقع، نمای سیاه و دودی رنگ این اثر که به واسطه دوده سیاه به صورت کاملاً ثابت و ماندگار روی رکاب نقش بسته، نمایی قدیمی به این اثر بخشیده و مدل صفوی آن را دیرینه و باستانی ساخته است.

در نهایت آنچه حائز اهمیت است و در گنجینه نام این انگشتر زیبا نهفته است، پسوند نایبند (با نام کامل‌تر و صحیح‌تر، خلیج نایبند عسلویه) است که تداعی‌کننده خلیج نایبند به عنوان اولین پارک ملی دریایی کشور و منطقه حفاظت شده سازمان حفاظت محیط زیست ایران در استان بوشهر است؛ خلیجی با سنگ‌های ساحلی و ماسه‌های سیاه‌رنگ که زیبایی چشم‌نوازی به این منطقه بخشیده است.

ترکیب نگین فیروزه و رکاب وزین این اثر ارزشمند، درست یادآور آب مواج و فیروزه‌گون این خلیج در بستر ساحلی با صخره‌های سیاه‌رنگ است؛ خلیجی که به واسطه سنگ‌های سیاه‌رنگش همانند این اثر ارزشمند، تصویری بی‌نظیر را در مقابل دیدگان می‌آفریند.

فواید علمی و روایی نگین انگشتر فیروزه نایبند

انگشتر فیروزه نایبند از جمله آثار ارزشمندی است که گنجینه‌ای از فواید را در بستر خود جای داده است و جذابیت بسیاری برای علاقه‌مندان آن به ارمغان می‌آورد.

در خصوص اهمیت و آثار سنگ فیروزه، سخنان بی‌شماری در کتب داخلی و خارجی آورده شده که در این‌جا به ذکر نمونه‌ای از فواید آن در کتاب Healing Crystalz اثر Michael Gienger بسنده می‌کنیم.

• یاری کننده انسان در تشخیص دلایل شاد بودن یا نبودن
• بهبود دهنده بیماری‌ رماتیسم
• درمان‌کننده بیماری‌های معده

در کتب روایی نیز در اهمیت به همراه داشتن سنگ فیروزه، از امام صادق (علیه‌السلام) منقول است:

«دستی که انگشتر فیروزه به دست داشته باشد، فقیر نگردد.»

[وسائل‌الشیعه]

این انگشتر مناسب چه افرادی است؟

طراحی شکیل رکاب این انگشتر و نگین طبیعی آن، باعث می‌شود طیف وسیعی از بانوان و آقایان با خیالی آسوده از داشتن انگشتری مناسب، گرانقدر و باشکوه، آن را زینت دستان خود کنند و افراد خاص‌پسند نیز در انتخاب آن تردیدی نخواهند داشت.