خواص عقیق: فواید و خواص درمانی و روایی یک سنگ درمانگر

عقیق از قدیمی‌ترین سنگ‌های باستانی است که رنگ‌های متنوع آن در نگاه علمی، روایی و معنوی (باورهای مردم)، خواص و ویژگی‌های بسیاری دارد و در درمان بسیاری از بیماری‌ها مؤثر است. این نگین درمانگر که از دیرباز مورد توجه ائمه معصوم (علیهم‌السلام) قرار داشته و همراه داشتن آن بسیار سفارش شده، در دوری از فقر، استجابت دعا، رفع چشم زخم و… مؤثر است. شاید تا به حال این سؤال برایتان پیش آمده باشد که: «کدام عقیق مورد سفارش مکرر ائمه معصوم است؟ و آیا این نوع عقیق، خاصیت درمانی خاصی دارد؟» ما در بلاگ تراث قصد داریم ضمن تبیین خواص عقیق از منظر روایی، علمی‌ و معنوی، خواص مهم‌ترین انواع عقیق را نیز از نگاه علمی‌و روایی مورد بررسی قرار دهیم.

فواید، ویژگی ها و خواص عقیق

عقیق (Agate) به گروه خانواده کوارتز (Quartz) تعلق دارد و همین باعث شده این گوهر ارزشمند مانند مابقی اعضای خانواده کوارتز، کریستال محبوب درمانگر شناخته شود. درمانگری این سنگ، بخصوص به دلیل ترکیبی از دی‌اکسید سیلیکون است که در بدن انسان یافت می‌شود و در افزایش ثباتِ احساسات، انسان را یاری می‌نماید. سنگ و انگشتر عقیق با اتصال و پیوند انسان به ارتعاشات زمین سروکار دارد و همین امر باعث شده این سنگ ملایم به واسطه نور، انرژی را پراکنده سازد. به همین دلیل است که بسیاری از مبتدیان، در اولین کلکسیون جواهرات خود از سنگ عقیق استفاده می‌کنند؛ چرا که این سنگ با ارتعاشات ملایم و ریتم پایدار، می‌تواند حس صلح و حمایت را به انسان منتقل سازد. سنگ عقیق خواص بسیاری در درمانگری انسان‌ها دارد و انرژی که از سنگ عقیق ساطع می‌شود، نشان از قدرت، توانایی و پایداریِ شگفت‌انگیزی است که در رنگ‌های گوناگون آن، از جمله: سفید، بنفش، سیاه، خاکستری، زرد، صورتی، قرمز و قهوه‌ای دیده می‌شود.

خواص معنوی عقیق (باورهای مردم)

قبایل و ملل کهن از دیرباز عقیق را سنگ مقدس و حقیقت‌گو می‌دانستند، آن را از خود دور نمی‌کردند و معتقد بودند چنانچه کسی در حضور این سنگ قرار گیرد، زبانش را جز به حقیقت نمی‌گشاید. آنها اعتقاد داشتند حمل این سنگ به هنگام باغبانی، موجب افزایش حاصلخیزی می‌شود و انسان را در برابر نیروها و افکار بد حفاظت می‌نماید. اما گذشته از اینها در نگاه و باور عامه، عقیق به عنوان گوهری درمانگر، جایگاه والایی دارد که از جمله آن می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود:

• توانایی یافتن دوستان واقعی از دروغین
• افزایش دهنده شجاعت ، شهامت و طول عمر
• حفاظت کننده انسان از خطرات
• کاهش‌دهنده خشم و ارتقا دهنده حسن نیت
• آرامبخش و ایجادکننده نشاط و سرزندگی در فرد
• عادی‌کننده شرایط درونی انسان در هنگام دستپاچگی و سردرگمی
• از بین‌برنده تنش‌ها، خطرات و استرس‌های محیط
• درونگرایی و ارتباط روحانی با طبیعت

 

• هدایتگر صاحب آن به سوی گنج‌های پنهان
• ارمغان آورنده شادی، مکنت و ثروت
• به وجود آورنده تعادل در نیروهای فیزیکی و معنوی
• حفاظت‌کننده انسان از خطرات فیزیکی، بخصوص در شب
• رونق‌دهنده کسب و کار، ترقی و افزایش درآمد و آسان شدن کارها
• نابودکننده انرژی‌های منفی محیط و پیرامون
• ایجادکننده خوش‌شانسی و خوش‌اقبالی در فرد
• جلوگیری‌کننده از طوفان و رعد و برق
• نگه‌دارنده کودکان از خطر، به ویژه به هنگام بازی
• حرز و حامی‌انسان در مقابل بلایا و حوادث، به ویژه در جنگ‌ها
• از بین برنده و فرونشاننده عطش و محافظت انسان از تب

علاوه بر این خواص که به صورت کلی برای انواع عقیق نام‌ برده شده، بعضی باورهای عامه که متعلق به نوع خاصی از این سنگ درمانگر است، بسیار حائز اهمیت است که در ذیل به نمونه‌هایی از آن اشاره خواهد شد.

الف) خواص معنوی عقیق زرد سنگ عقیق زرد یمانی، یکی از گونه‌های عقیق است که در میان مسلمانان شهرت بسیاری دارد. این سنگ که در قرون اخیر جایگاه ویژه‌ای را از آنِ خود کرده است، خواص و ویژگی‌های بسیاری دارد که در ذیل به آن خواهیم پرداخت:

• افزایش دهنده حس احترام به خود و توانایی‌های خود
• افزایش دهنده حس عشق و علاقه میان انسان‌ها
• دورکننده انرژی‌های منفی و مضر، همانند: ترس، حسادت و عصبانیت
• حفاظت‌کننده از انسان در مواقع جنگ و مبارزات
• فزون کننده رزق و روزی
• بهبود دهنده مشکلات مالی
• تسریع در بهبوددهی انواع زخم

ب) خواص معنوی عقیق سبز

عقیق سبز از دیگر گونه‌های عقیق است که مردمان از گذشته معتقد بودند به همراه داشتن آن، نه تنها سبب خوش‌شانسی و عاقبت به خیری می‌گردد، بلکه موجب ایجاد آرامش در روح و روان انسان می‌شود و غم و غصه و افسردگی‌های انسان را دور می‌نماید. گذشته از آنچه گفته شد، عقیق سبز ویژگی‌های بسیاری از دیدِ معنوی و باورهای مردم دارد که از جمله آن می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود:

• افزایش دهنده اثرات و ثواب طاعات، بخصوص نماز
• حفاظت کننده کودکان از خطرات پرت شدن از ارتفاع
• ایجاد کننده برکت و خوبی

• ایمن‌کننده انسان از بلایا
• بی‌نیازکننده انسان از غیر خدا و افزایش‌دهنده رزق مادی و معنوی
• مصون‌کننده انسان از مکروهات شخصی
• ایمن‌کننده انسان در مسافرت‌ها
• دورکننده انسان از فقر و نفاق
• مصون‌کننده ظاهر و درون انسان از خطرات
• ایجادکننده شرایط آرمانی در روح و شادابی و آرامش درونی
• برطرف‌کننده‌ غم و اندوه و ناراحتی‌های روحی
• دورکننده انرژی‌های منفی از محیط
• کاهش‌دهنده خشم و تقویت حسن نیت

بیشتر بخوانید: تشخیص عقیق اصل

• ایجادکننده فضای دلپذیر و آرام در منزل

• کاهش‌دهنده دردهای عاطفی و احساسی
• سامان‌دهنده روابط به هم ریخته و از هم گسیخته
• نابود کننده حسادت، پرخاشگری، ناسازگاری و خودخواهی (خود شیفتگی)
• تقویت‌کننده روحیه شجاعت و محافظت از خطرات
• افزایش‌دهنده اعتماد به نفس و روحیه جنگندگی در زندگی و قدرت و ایمانی در فرد
• زایل‌کننده افکار آزار دهنده از ذهن
• تقویت‌کننده قوه درک انسان
• فعال‌کننده بخش تحلیل مغز و همچنین نقش ایجاد تعادل میان حالت‌های مختلف بدن، مانند: حالات جسمانی، روانی، احساسی و درونی

• جلوگیری کننده از بی‌خوابی‌های انسان
• درمان‌کننده قدرتمند دردهای عاطفی
• افزایش‌دهنده قدرت بدنی، تمرکز و حافظه و همچنین تقویت صداقت
• ایجادکننده آرامش در انسان و افزایش دهنده قوه تحلیل و تمرکز
• افزایش دهنده شانس و بخت
• تشخیص دهنده دوست واقعی از دوست‌نما
• پاک‌کننده ذهن از افکار منفی و بدی‌ها
• تسهیل‌کننده ارتباطات در زمان‌ها و شرایط ویژه و دشوار
• تقویت‌کننده توانایی تکلم در جمع و سخنرانی‌ها
• تقویت‌کننده قوه عزم و اراده

ج) خواص معنوی عقیق سیاه

عقیق سیاه سنگی قدرتمند است که باید مستقیماً روی بدن قرار گیرد یا به مدت طولانی استفاده شود، تا قدرت موجود در آن نمایش داده شود. این سنگ که با چاکرای اول یا ریشه‌ای در ارتباط است و به رفع چالش‌های زندگی کمک می‌کند، خاطره اتفاقات فیزیکی که اطراف انسان رخ می‌دهد را در خود حفظ می‌کند و برای ورزشکاران و افرادی که زیر فشار روحی و عاطفی زیادی هستند، مفید فایده است. سنگ عقیق از تخلیه انرژی شخصی فرد جلوگیری کرده، به دفع یا کنترل انرژی مازاد یا ناخواسته کمک می‌کند و در افزایش اعتماد به نفس افراد نیز بسیار مفید است. این سنگ سحرانگیز خواص دیگری نیز دارد که در ذیل به آن خواهیم پرداخت:

• متعادل‌کننده ذهن و جسم و افزایش قدرت ذهن
• افزایش‌دهنده قدرت تمرکز افراد دمدمی مزاج
• افزایش‌ دهنده قدرت، جسارت، صبر و استقامت
• دفع‌کننده چشم زخم
• زایل‌کننده انرژی‌های منفی
• از بین برنده غم و اندوه
• افزایش‌دهنده کنترل بر خود و قدرت تصمیم‌گیری عاقلانه
• تشویق‌کننده انسان به سوی شادی و خوشبختی
• یاری‌کننده انسان در تغییر عادات بد و اختلالات رفتاری

د) خواص معنوی عقیق کبود

این گوهر در زمره گوهرها و نگین‌هایی است که انرژی‌های بسیاری را از خود ساطع می‌کند؛ انرژی‌هایی که نه تنها باعث می‌شود فرد به ارتباط برقرار کردن با حقیقت وجودی خود بپردازد، بلکه در اتصال به خرد درونی نیز مفید است. این نگین فواید و خواص دیگری نیز دارد که از جمله آن می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود:

• از بین برنده انسداد و موانع درونی
• پاکسازی هاله‌ای از انرژی‌های منفی
• آرامش بخشیدن به حوزه احساسی
• افزایش‌دهنده اعتماد به نفس در ارتباطات

• تقویت‌کننده قدرت چاکرای گلو
• از بین‌برنده عادت‌های فردی و سخن گفتن گوشه‌ای
• تعالی، شادابی و آرامش روح
• برقرارکننده تعادل و هماهنگی در نقاط مختلف بدن
• گشایش‌دهنده روزی و دفع بلایا

بیشتر بخوانید: انواع عقیق از نظر رنگ

ه) خواص معنوی در نجف

در نجف در رده گوهرهایی است که مردم از دیرباز به آن علاقه‌مند بودند. آنها اعتقاد داشتند این گوهر مملو از انرژی است و نه تنها در درمان و تشخیص بیماری‌ها مؤثر است، بلکه هر کس آن را به همراه داشته باشد، از خواب‌های پریشان دور خواهد ماند. از جمله خواص و ویژگی‌های معنوی که می‌توان برای این گوهر ارزشمند در باورهای مردم جستجو نمود، موارد ذیل است:

• آرامبخش بودن و تقویت انرژی معنوی فرد
• دفع‌کننده انرژی‌های منفی اطراف
• تحت‌تأثیر قرار دادن چاکراها
• افزایش سطح مراقبه و هوشیاری
• ارتباط با درک درونی
• دستیابی مجدد به خاطرات نامحسوس

و) خواص معنوی عقیق خزه‌ای

عقیق خزه‌ای از دیگر انواع عقیق بر حسب شکل است که در عهد باستان بسیار مورد استقبال باغبانان و کشاورزان قرار داشت. این گروه از عقیق خزه‌ای، به عنوان طلسمی‌جهت رشد گیاهان بهره می‌گرفتند و عامه مردم آن را جهت افزایش ثروت، خوش‌اقبالی و طول عمر به همراه خود داشتند. در باور آنها، هر جا این سنگ قرار داده شود، هیچ جادوگری نمی‌تواند در آن وارد شود.

خواص عقیق از منظر علم

چنان که پیش از این نیز اشاره شد، عقیق با نام سنگ درمانگر شناخته شده و در درمان بسیاری از بیماری‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این سنگ ارزشمند به پاکسازی و ترمیم پل بین قلب و ذهن فرد می‌پردازد و حل کردن کشته آن با آب یا شربت میوه، برای جلوگیری از خونریزی معده، لخته شدن خون، کثرت حیض، درمان جنون، بیماری‌های طحال و … مثمرثمر بوده و آثار بسیاری به همراه دارد. گذشته از این موارد، سرمه‌ی ساخته شده از سنگ عقیق، موجب تقویت بینایی شده و چشم‌ها را درخشان می‌سازد.

البته نباید این مطلب را از نظر دور داشت که خواص درمانی سنگ عقیق برای کسانی که معده ضعیفی دارند نامطلوب است، چرا که ممکن است خواص سنگ عقیق موجب آزار معده این گروه شود. اما در نمای کلی به همراه داشتن عقیق به عنوان گوهری درمانگر، در نزد عامه مردم جایگاه والایی دارد که از جمله آن می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود:

• جلوگیری از خونریزی‌های شدید، به ویژه برای زنان
• ایجاد تعالی، شادابی و آرامش روح
• برطرف‌کننده غم و غصه و ناراحتی‌های روحی
• تقویت‌کننده نقاط مختلف بدن و برقراری تعادل و هماهنگی در آنها
• از بین برنده بیماری فراموشی و ضامن تحقق رؤیاهای دارنده آن

• از بین برنده خستگی و التیام دردهای مربوط به موضع گردن و پشت
• تقویت‌کننده اعتماد به نفس، ثبات و اعتبار فردی
• افزایش دهنده تمرکز و وسعت دید
• تقویت کننده حافظه، تمرکز و استقامت بدنی انسان
• بهبود دهنده گردش خون
• درمان‌کننده اختلالات پانکراس
• بند آوردنده خونریزی لثه و استحکام دندان‌ها
• درمان‌کننده بیماری‌های دستگاه گوارش
• مفید برای دردهای استخوانی

• جلوگیری‌کننده از خونریزی‌های شدید، بخصوص برای خانم‌ها
• برطرف‌کننده و زداینده ناراحتی‌های روحی و غم و اندوه
• درمان‌کننده بیماری‌های پوستی، مثل آکنه، با حرکت دایره‌ای آن روی پوست به مدت چند دقیقه
• از بین‌برنده خستگی و کوفتگی چشم، با قرار دادن روزانه آن روی چشم‌ها به مدت ۱۰ الی ۲۰ دقیقه

الف) خواص علمی عقیق سبز

عقیق سبز از جمله گوهرهایی است که علاوه بر خواص معنوی، خواص علمی بسیاری نیز دارد و در درمان بسیاری از بیماری‌ها مفید است، از جمله:

• فعال کردن چاکرای قلب و آزاد سازی انرژی آن
• خارج کننده سموم از سیستم گوارش، با تحریک کردن کبد
• ترمیم‌کننده اندام‌ها
• از بین برنده مشکلات ناباروری، اختلالات ریوی، پانکراس و غدد تیموس
• بهبود دهنده خستگی‌های ذهنی و جسمی

• بهبود دهنده عملکرد دستگاه گردش خون
• مفید در دوران بارداری
• تقویت‌کننده‌ی نقاط مختلف بدن و ایجادکننده تعادل و هماهنگی در بدن
• شیرین کننده خواب شب
• بهبود دهنده دیابت و متعادل کننده درصد قند خون
• پر کننده شکاف میان مغز و قلب با قدرت متعادل‌کنندگی
• درمان‌کننده میگرن و سردرد و مشکلات گوارشی
• بهبود دهنده سلامت چشم

ب) خواص علمی عقیق سیاه

عقیق سیاه خواص درمانی بسیاری، به ویژه در زمینه مشکلات و بیماری‌های پوستی دارد و برای استفاده از این خواص درمانی، لازم است پوست آسیب دیده را چندین بار در روز با آبی که یک شب عقیق سیاه در آن قرار داده شده، شستشو دهید و شب هنگام، کمپرس آب عقیق سیاه را روی زخم قرار دهید. در نمای کلی این سنگ سحرانگیز خواص درمانی بسیاری دارد که در ذیل به نمونه‌هایی از آن اشاره خواهد شد:

• درمان کننده بیماری‌های پوستی
• درمان‌کننده زخم‌های عفونی و قارچی
• درمان‌کننده تورم و حتی آفتاب سوختگی
• کاهش‌دهنده اختلالات استخوان ، مغز استخوان و خون
• ایجاد کننده تعادل در احساسات
• مفید برای دندان‌ها

ج) خواص علمی عقیق کبود

عقیق کبود (آبی) همان‌طور که از ارزش معنوی بسیاری برخوردار است و در نگاه عامه مفید فایده می‌باشد، از منظر علمی نیز در درمان بسیاری از بیماری‌ها مؤثر است که در ذیل به نمونه‌هایی از آن پرداخته خواهد شد:

• رفع کننده بیماری‌ها و ناتوانی‌های چشمی‌
• رفع‌کننده مشکلات مربوط به دستگاه‌های تولید مثل
• درمان‌کننده سردردها، گرفتگی‌های عضلانی و دردهای پشت
• درمان‌کننده بیماری‌های صرع، کلیه، روده، و ورم‌ها

• درمان‌کننده گلو درد، لارنژیت، بیماری‌های تیروئید و مشکلات گفتاری
• زایل‌کننده خستگی و ناراحتی‌های چشمی، با قرار دادن آن بعد از پاکسازی به مدت 5 الی 20 دقیقه
• زایل کننده خونریزی‌های شدید، بخصوص برای زنان
• زایل کننده آکنه و جوش‌های پوست، با حرکت دورانی آن روی پوست برخلاف جهت عقربه‌های ساعت

د) خواص علمی در نجف

نگین در از جایگاه والایی میان مسلمانان برخوردار است، نه تنها ایمن‌کننده انسان از دندان درد است، بلکه نوشیدن آن، خردکننده سنگ مثانه بوده و استفاده از ضماد آن روی پستان، موجب افزایش شیردهی مادران می‌شود. خواص و ویژگی‌های درمانی این نگین بی‌همتا به همین موارد محدود نمی‌شود و در ذیل به اختصار خواص درمانی این نگین تبیین خواهد شد.

• مؤثر روی عملکرد سیستم گوارشی بدن
• تحریک‌کننده جریان خون و تأثیر مثبت روی آن
• بهبود‌دهنده عملکرد شنوایی
• افزایش قدرت بینایی و نابودکننده بسیاری از بیماری‌های چشمی

• افزایش سلامت ریه‌ها
• زایل‌کننده خستگی‌های شدید
• رفع‌کننده تورم مفصل ها و آسیب‌‌های وارد شده به استخوان‌‌ها
• مؤثر بر درمان افسردگی و درد عضلات
• از بین‌برنده خونریزی‌های شدید، بخصوص برای بانوان
• درمان‌کننده سردردهای مزمن، از جمله میگرن‌‌ها
• ایجادکننده تعادل انرژی در بدن و تنظیم قسمت‌های دریافت انرژی بدن
• ایجادکننده تمرکز و افزایش دهنده قدرت ذهن

بیشتر بخوانید: راهنمای خرید در نجف

ه) خواص علمی عقیق شجر

عقیق شجر نیز از دیگر گونه‌های عقیق است که در آن نشان طبیعت به وضوح به چشم می‌خورد. این گوهر تماشایی همانند دیگر گونه‌های عقیق، خاصیت درمانگری بسیاری دارد که در ذیل به آن پرداخته خواهد شد.

• درمان‌کننده آرتروز گردن، تنظیم‌کننده تعداد سلول‌های خونی و بهبود کمردرد
• دورکننده انسان از احساسات منفی و افزایش عزت نفس در فرد
• ترغیب‌کننده شخص در ایجاد افکار مثبت
• درمان کننده بیماری‌هایی نظیر آنفولانزا
• زایل‌کننده خستگی و دردهای بدن

و) خواص علمی عقیق یمانی

این گوهر گرانبها که حرکت فوق‌العاده آن باعث شده مدارات شفابخش را به سمت خود جذب کند و انرژی شفابخش بسیار قوی تشکیل دهد، برای درمان بسیاری از بیماری‌ها، چون: کمردرد ، پادرد ، استخوان درد و دردهای ماهیچه ای مناسب است. میزان انرژی ساطع شده از این سنگ باارزش به قدری است که شما می‌توانید با کمی‌تمرکز و دقت، امواج جریان یافته از آن را به رنگ سبز مشاهده کنید. بیشتر بخوانید: گران‌ترین انگشتر عقیق

خواص روایی عقیق

در سیره و روایات اهل‌بیت (علیهم‌السلام) به همراه داشتن نگین‌هایی چون عقیق – به ویژه عقیق یمانی – بسیار سفارش شده است، چرا که همراه داشتن آن در نگاه روایات منجر به غم‌زدایی، عاقبت به خیری، حفظ شدن از بلایای سفر، امان از ظالم، ایمنی از بلایا، تسریع در اجابت دعا، افزایش ثواب و … می‌شود. در باب اهمیت عقیق از حضرت محمّد (صلی الله علیه و آله و سلم) منقول است:

«در شب معراج که به آسمان‌ها سفر کردم (به عرش رفتم) به مرتبه‌ای رسیدم که نزدیک‌تر از آن‌ به مقام ربوبیت تصور پذیر نیست. پس خداوند در آنجا با من بین دو کوه عقیق سخن گفت.»

اهمیت این سنگ (سنگ عقیق) در نگاه روایی تا حدی است که در حدیثی دیگر از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) منقول است که فرمودند:

زمانی که خداوند موسی بن عمران را خلق کرد (وقتی او را در میقات به رسالت مبعوث کرد)، با موسی بن عمران سخن گفت. سپس خداوند عنایت ویژه‌ای به اهل زمین کرد و از نور صورت حضرت موسی (علیه‌السلام)، کوه عقیق را آفرید. پس فرمود: «قسم خوردم به ذات مقدس خود که دستی را به آتش جهنم عذاب نکنم که انگشتر عقیق در آن باشد، به شرطی که ولایت علی بن ابیطالب (علیه‌السلام) داشته باشد.»

و باز منقول است که ایشان به علی (علیه‌السلام) فرمود:

«ای علی! انگشتر را در دست راست کن تا از مقربان (الهی) باشی.» علی (علیه‌السلام) عرض کرد: «ای رسول خدا! مقربان درگاه الهی چه کسانی هستند؟» فرمود: «آنها جبرئیل و میکائیل هستند.» پرسید: «چه انگشتری را در دست کنم؟» پیامبر فرمود: «عقیق قرمز؛ زیرا سنگ عقیق، اوّل کوهی بود که به وحدانیت خدا، نبوت من، وصی بودن تو ، امامت فرزندان تو و اینکه بهشت برای محبان تو و شیعیان فرزندانت است، اقرار نمود.» [بحارالانوار، ج 42، ص 69]

در حدیثی دیگر از امام رضا (علیه‌السلام) در باب اهمیت عقیق نقل شده است:

«اولین کوه‌هایی که اقرار به ولایت حضرت علی (علیه‌السلام) کردند، کوه‌های فیروزه ، عقیق و یاقوت بوده است.» [وسائل‌الشیعه، ج ۵، ص ۸۹]

از امام صادق (علیه‌السلام) نیز در باب اهمیت این سنگ مروی است:

«دوست دارم هر مؤمنی پنج انگشتر در دست داشته باشد، (یکی از آنها) عقیق است و عقیق، مخلص‌ترین نگین‌ها برای خدا و ما اهل‌بیت است.» [وسائل الشیعه، ج 14، ص 403]

اهمیت به همراه داشتن این سنگ تا جایی است که بشیر دهّان خدمت امام باقر (علیه‌السلام) آمده و عرض کردند: فدایت شوم! چه نگینی روی انگشتر قرار دهم؟ حضرت فرمود:

«ای بشیر! چرا از استفاده عقیق قرمز، زرد و سفید غافلی؟ زیرا این سه عقیق، سه کوه در بهشت است که [کوه عقیق] قرمز بر درِ خانه رسول خدا (صلّی الله علیه و آله)، [عقیق] زرد بر خانه فاطمه زهرا (علیهاالسلام) و [کوه عقیق] سفید بر خانه امیرمؤمنان (علیه‌السلام) در بهشت سایه افکنده است و همه این خانه‌ها یکی است… و به راستی این سه کوه، خدا را تسبیح، تقدیس و تمجید می‌گویند و برای دوستداران خاندان پیامبر (صلّی الله علیه و آله) آمرزش می‌طلبند.» [بحارالانوار، ج 8، ص 187]

چنان که پیش از این نیز ذکر شد، از جمله خواصی که می‌توان برای این سنگ سحرانگیز ذکر کرد، فقرزدایی و تسریع در اجابت دعا است که روایات بسیاری از ائمه معصوم در تأیید این مطلب آمده. چنان که امام صادق (علیه‌السلام) فرموده‌اند:

«بسیار عجیب است از دستی که در آن عقیق باشد، چگونه از درهم و دینار (پول) خالی باشد.» [وسائل الشیعه، ج 5، ص 91]

امیرالمؤمنین علی (علیه‌السلام) در باب تسریع در اجابت دعا و افزایش ثواب به واسطه این سنگ سحرانگیز فرموده‌اند:

«نماز کسی که انگشتر عقیق در دست داشته باشد، بر نماز جماعتی که غیر عقیق در دست داشته باشند، به چهل درجه زیادتی دارد.»

از امام جعفر صادق (علیه‌السلام) نیز منقول است:

«انگشتر عقیق در دست کنید که مبارک است و هر کس انگشتر عقیق در دست داشته باشد، امید است عاقبش مقرون به خیر و نیکی باشد.»

و در حدیثی دیگر آمده:

«دستی به سوی آسمان بلند نمی‌شود که خدا دوست‌تر دارد از دستی که در آن انگشتر عقیق بوده باشد.»

حضرت سجاد (علیه‌السلام) نیز در این باب آورده‌اند:

«کسی که انگشتر عقیق (هنگام دعا) دستش باشد، حاجاتش برآورده می‌شود.» [وسائل‌الشیعه، ج 5، ص 91]

اما خواص بی‌پایان این سنگ سحرانگیز از منظر روایی به همین موارد محدود نمی‌شود. امام باقر (علیه‌السلام) در باب خواص بی‌مانند این گوهر در درمان بیماری‌ها فرموده‌اند:

«آن (انگشتر عقیق) امان است از (شر) سلطان ستمگر و از هر چه (انسان از آن) می‌ترسد و می‌گریزد.» [بحارالانوار، ج 37، ص 42]

حضرت رسول (صلی الله علیه و آله) نیز در این باب نقل کرده‌اند:

«(ای مردم!) انگشتر عقیق در دست کنید. به راستی تا زمانی که انگشتر عقیق در دست دارید، حزن و اندوه بر شما وارد نمی‌شود.» [وسائل‌الشیعه، ج 5، ص 86]

از حضرت صادق (علیه‌السلام) نیز آمده است:

«انگشتر عقیق امان می‌بخشد از خون!» «هر کس انگشتری بگیرد که نگینش عقیق باشد، پریشان نشود و عاقبت کارش البته نیکو باشد.» «هر کس انگشتری که نگینش عقیق است انتخاب کند، فقیر نمی‌شود و کارهایش فقط به نیکوترین وجه پایان می‌یابد.»

در حدیث دیگری نیز از امام صادق (علیه‌السلام) وارد شده است: حاکمی‌ پی شخصی فرستاده بود به سبب جرمی، حضرت صادق (علیه‌السلام) فرمود: «انگشتر عقیق به او برسانید!» چنان کردند و مکروهی به او نرسید. همچنین در این باب آورده شده است که شخصی نزد حضرت رسول (صلی الله علیه و آله و سلم) آمد و شکایت کرد: «دزد در راه به من رسید و اموال مرا برد!» حضرت فرمود:

«چرا انگشتر عقیق در دست نمی‌کنید؟ مادام که آدمی‌آن انگشتر را با خود دارد، اندوهی به او نمی‌رسد.»

در احادیث معتبر دیگر از ایشان آورده شده است:

«کسی که انگشتر عقیق در دست کند، عاقبت به خیر شود.» [مستدرک‌الوسائل، ج 3، ص 295] «هر کس انگشتر عقیق در دست داشته باشد، حاجتش برآورده می‌شود.» «انگشتر عقیق، آدمی را از هر بدی نگاه می‌دارد.»

دخت بزرگوار ایشان، حضرت فاطمه (سلام الله علیها) نیز در باب اهمیت این سنگ سحرانگیز فرموده‌اند:

«هر کس انگشتر عقیق در دست کند، همیشه خیر و خوبی می‌بیند.»

از امیرالمؤمنین علی (علیه‌السلام) نیز نقل شده است:

«انگشتری عقیق به دست کنید که خدا شما را برکت دهد، و از بلا در امان باشید.»

در پایان جهت تبیین ارزش معنوی این سنگ، به نقلی از اسماعیل فرزند امام صادق (علیه‌السلام) اکتفا می‌کنیم که از جدش امام باقر (علیه‌السلام) در باب اهمیت این نگین نقل نموده است:

«ای فرزندم! هر کس که شب را صبح کند، در حالی که انگشتر عقیق در دست راستش باشد و هنگام صبح پیش از آنکه کسی را ببیند، نگین انگشترش را برگرداند، به طوری که در کف دستش قرار گیرد و سوره قدر را بخواند و بعد آیه موجود را، خداوند او را در آن روز از شر آنچه از آسمان نازل می‌شود و به سوی آسمان بالا می‌رود و همچنین از شر آنچه در زمین فرود می‌آید و از آن خارج می‌شود، حفظ می‌کند و در محافظت خدا و ولی خدا بسر می‌برد تا صبح را به شب رساند.»

الف) خواص روایی عقیق یمانی

عقیق یمانی از جمله نگین‌هایی است که به طور مؤکد در زمینه فضیلت استفاده از آن توصیه شده است. درباب فضیلت استفاده از عقیق یمانی آمده است که روزی جبرئیل نزد پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله) آمد و فرمود:

«ای محمد! پروردگارم به تو سلام می‌رساند و می‌فرماید: انگشترت را در دست راست کن و سنگ آن را عقیق بگذار و به پسرعمویت نیز بگو انگشترش را در دست راست بگذارد و برای آن نگین عقیق قرار دهد.»

سپس علی (علیه‌السلام) درباره این سنگ سؤال می‌فرمایند و حضرت محمد (صلی الله علیه و آله) می‌فرمایند: «کوهی است در یمن».

در دیگر روایات نقل شده که حضرت امیرالمؤمنین (علیه‌‌السلام) چهار انگشتر در دست می‌کردند:

«انگشتر یاقوت برای شرافت و زیبایی آن، فیروزه برای پیروزی و یاری‌اش، حدید صینی برای قوتش و انگشتر عقیق یمانی برای محافظت و دفع دشمنان و بلاها.»

و ایشان در باب اهمیت این سنگ چشم‌نواز فرموده‌اند:

«شخصی که انگشتر عقیق در دست دارد و دو رکعت نماز با آن بجا آورد، ثواب آن دو رکعت، برابر است با هزار رکعت نمازی که بدون آن خوانده شود.» [اعلام الدین، ص ۳۹۳]

از امام رضا (علیه‌السلام) نیز در باب اهمیت عقیق یمانی آمده است:

«این گوهر فقر و تنگدستی را برطرف می‌کند و در دست کردن آن، نفاق را از بین می‌برد.»

و در حدیثی دیگر نیز آمده است:

«هر کس قرعه به این انگشتر بزند، بهره او بهتر و کامل تر بیرون می‌آید.»

و در پایان، از دیگر خواص عقیق یمانی که امام صادق (علیه‌السلام) به آن اشاره داشته‌اند اینکه:

«حرز در سفر است و دست کردن انگشتر آن در زمان سفر، انسان را از آسیب‌های سفر حفظ کرده و مصون می‌دارد.» [کافی، ج ۶ ، ص ۴۷۰]

ب) خواص روایی عقیق یمانی قهوه‌ای (جزع یمانی)

از مشهورترین انواع نگین‌های عقیق یمانی، جزع یمانی است که شفافیت اندکی دارد و اغلب، رنگ آن قهوه‌ای مایل به تیره است. این نگین که در رنگ‌های دیگر چون عسلی نیز یافت می‌شود، در نگاه روایی جایگاه والایی دارد؛ چنان که از امام رضا (علیه‌السلام) منقول است که امام علی (علیه‌السلام) فرموده‌اند: حضرت محمد (صلی الله علیه و آله) بیرون آمدند و انگشتر جزع یمانی در دست داشتند و با ما نماز به جای آوردند و زمانی که نماز به پایان رسید، انگشتری را به من دادند و بیان کردند:

«این انگشتر را در دست راست خود بنما و با آن نماز به جای آور که نماز با سنگ جزع یمانی، هفتاد برابر است و تسبیح و طلب آمرزش از خداوند می‌کند و ثوابش برای صاحب نگین جزع یمانی (سنگ عقیق یمانی قهوه ای) نوشته می‌گردد.»

در جایی دیگر از خود حضرت علی (علیه‌السلام) نقل شده است:

«انگشتر جزع یمانی به دست نمایید که طردشدگان شیاطین را رد می‌کند.»

ج) خواص روایی در نجف

در نجف از جمله نگین‌های عقیق است که دست کردن انگشتری آن بسیار فضیلت دارد، چنان که امام صادق (علیه‌السلام) خطاب به مفضل فرمود:

«دوست دارم که هر مؤمنی پنج انگشتر در دست کند: عقیق ، فیروزه و یاقوت و حدید صینی و دُرّ نجف.»

مفضل پرسید: «سرورم! خاصیت و فضیلت دست کردن انگشتر دُر نجف چیست؟» حضرت فرمود:

«هر کس انگشتر دُر نجف در دست کند و به آن بنگرد ، خداوند برای هر نگاهی که به این نگین می‌اندازد، ثواب یک زیارت (اعم از حج یا غیره) در نامه عمل او می‌نویسد که اجر و ثواب آن برابر با اجر و ثواب عمل پیامبران و صالحان است و اگر رحمت خداوند بر شیعیان نبود، قیمت هر دانه نگین درّ نجف به قدری گران می‌شد که کسی توانایی خرید آن را نداشت، لکن خداوند آن را بر شیعیان ارزان قرار داده و زیاد یافت می‌شود تا آنکه همه شیعیان بتوانند از آن بهره برند.»

د) خواص روایی عقیق زرد

ارزش نگین عقیق زرد، بخصوص نگینی که منقش به دعای منسوب به علی (علیه‌السلام) باشد، به قدری است که از آن به نام نمونه‌ای از خاتم سلیمانی نام برده‌اند و آن را به عنوان سرّی از انجیل، تورات و قرآن به شمار می‌آورند. این نگین که مورد استقبال بسیاری از مسلمانان است، ارزش والایی در اسلام دارد که امام موسی کاظم (علیه‌السلام) در باب اهمیت آن فرموده‌اند:

«انگشتر عقیق زرد در دست کنید که موجب آسانی است و در آن هیچ دشواری نباشد.»

چنان که بیان شد، سنگ عقیق از جمله گوهرهای درمانگری است که نه تنها در اسلام، بلکه در نگاه علمی و باورهای مردمی نیز نقش و جایگاه والایی دارد و همگان می‌توانند از آن به عنوان یک گوهر درمانگر جهت درمان بیماری‌ها و رفع خطرات و … بهره گیرند. بیشتر بخوانید: انواع روش‌های حکاکی نگین